Değerli Optik Sektörü Temsilcileri ve Paydaşları,
Bildiğiniz gibi gözlük ile kontak lens gibi optik ürünler, yalnızca optisyenlik müesseselerinde satılabilmektedir. Bu konu, mevzuatta açıkça yer almasına rağmen, bugün isteyen herkes kolayca, işportadan okuma gözlüğü veya internetten kontak lens alışverişi yapabiliyor.
İnternetten lens satışının yasal olmadığına dair; T.C Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkanlığı, Hukuk Müşavirliğinin resmi yazısındaki kesin görüşünü umut ediyoruz ki birçoğunuz okumuş ve bilgi edinmişsinizdir.
Bu görüşten de net bir dille anlaşılacağı üzere, optik sektörümüzün geleceği için bu hukuki görüş önemli bir mihenk taşı niteliği kazanmıştır.
Ayrıca internette online olarak satılan kontak lenslerin, optik mağazaların ciddiyetine gölge düşürdüğü de hepimizin malumudur.
Optisyenlik müesseselerinin internetten online satış yüzünden yıllık ciro kaybı yaklaşık 33 Milyon TL olup, bu rakam optik mağaza başına yılda 5,857 TL ciro kaybına yol açmaktadır. Sayısı bugün 5600’ü geçen optik mağazaların bu konudaki haksız kazanca son vermek üzere toplu imza ile mahkemeye başvurmaları kaçınılmaz duruma gelmektedir.
Artık bu anlayışa dur deyip, optik sektörü ve paydaşlar olarak ürünlerimize sahip çıkmalı ve elimizi taşın altına hep beraberce koymalıyız.
Bu hukuki görüşle birlikte, sektörümüzü hak ettiği yere getirebilmek ve optik ürünlerimizi koruyabilmek adına, doğru kanallardan satışının yapılmasını sağlamak için, var gücümüzle el ele verip, savaşalım!
İnternette Lens Satışının Yasal Olmadığına Dair Resmi ve Kesin Görüş:
Yasal olmadığı halde www. lensci .com ismiyle internetten satış yapan Gözüm Optik’e uygulanan cezaların işleme konulmasına ilişkin haber son günlerde Optik Gazete gündeminde önemli bir yer aldı.
Bu konuda en son dün, 14 Ağustos 2015 tarihli “Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ndan Tokat Gibi Cevap” başlıklı haberimizde Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından İstanbul Valiliği’ne gönderilen resmi yazıyı ve ekindeki Hukuk Müşavirliği Görüşünü yayınladık.
Bugün de İstanbul Valiliği’ne gönderilen yazının ekinde yer alan Hukuk Müşavirliği Görüşü’nde yer alan konulara yer vermek istiyoruz.
Söz konusu resmi Hukuk Müşavirliği Görüşü yazısı internette lens satışıyla ilişkin tüm soru işaretlerini ortadan kaldırarak, internette lens satışının kesinlikle yasa dışı olduğunu ortaya koymaktadır.
Görüş yazısı bu konuyla ilgili saptamalarını 5193 sayılı Optisyenlik Hakkında Kanun’un 6. ve 15. Maddelerine dayandırarak şu noktalara açıklık getirmiştir.
OPTİK ÜRÜNLERİ SATMAK İÇİN OPTİSYEN OLMAK YETERLİ DEĞİLDİR, AYNI ZAMANDA BU SATIŞI HERHANGİ BİR MECRADA DEĞİL OPTİSYENLİK MÜESSESELERİNDE YAPMAK ZORUNLUDUR!
47399948/045.02 Sayılı Hukuk Müşavirliği Görüşü’nde bu bölüme ilişkin bilgilendirme şu şekildedir:
22/06/2004 tarihli ve 5193 sayılı Optisyenlik Hakkında Kanun’un “Optisyenlik Uygulamaları” başlıklı 6 ncı maddesinde “Optisyenler, yalnız koruyucu gözlükleri, güneş gözlüklerini ve göz hastalıkları uzmanı tabipler tarafından verilen reçetelerde yazılı numaralı gözlük camlarını, her türlü lensleri, optik görme gereçlerini ve gözlük çerçevelerini satabilirler.
Optisyenlerin reçetesiz olarak numaralı gözlük camı satmaları, vermeleri veya tavsiye etmeleri, otorefroktometre ve keratometre gibi bilgisayarlı aletler ile olanlar da dahil olmak üzere her nevi göz ve görme muayene ve testleri yapmaları veya müesseselerinde bu işlere yarayan her türlü aletleri ve cihazları bulundurmaları yasaktır.
Optisyenler, gözlük veya gözlük camlarının muayene ve kontrolü veya tamiri konusunda ve reçetelerde yazılı camları çerçevelere takmak ve kişinin gözüne en uygun şekilde uygulamak için gerekli olan aletleri kullanabilirler.
Optisyenler, optisyenlik yaptıkları sürece müesseselerinde başka bir iş yapamaz ve müesseselerini muayenehane gibi kullandıramazlar.
Optisyenlik müessesesinde her türlü kontak lens uygulanması yasaktır.” hükmü yer almaktadır. Anılan hükümde yer alan emir ve yasaklara aykırılığın yaptırımı ise mezkûr Kanun’un 15 inci maddesinin ikinci fıkrasında “6 ncı maddede zikredilen yasaklar hilafına hareket eden optisyenlere altıbin Türk Lirası idarî para cezası verilir ve üç ay süre ile optisyenlik mesleğini icra etmekten men edilirler.” olarak düzenlenmiştir.
Anılan Kanun’un 6 ncı maddesi ile amaç ve kapsam maddeleri başta olmak üzere ilgili diğer hükümlerinden söz konusu ürün satışının optisyenler tarafından herhangi bir mecrada değil; yalnızca optisyenlik müesseselerinde yapılabileceği sonucuna varılmaktadır. Zira optik ürünler satmak için optisyen unvanını taşımak tek başına yeterli olmayıp, ruhsata sahip ve mevzûatına uygun olarak açılıp işletilen optisyenlik müessesi faaliyeti çerçevesinde bu satışların gerçekleşmesi gerekmektedir. Şu halde sadece söz konusu müesseselerden satışına izin verilen optik ürünlerin internet ya da optik müessesesi dışında herhangi bir mecrada satışının açık bir hükümle yasaklanma zorunluluğu bulunmamaktadır.
Keza hukuk normu yorumu tekniklerinden mefhumu muhalif (karşıt kanıt) yöntemi, bir hukuk kuralının belirli bir durumun özelliğini dikkate alarak düzenleme yaptığı alanlarda uygulama imkânı bulmakta ve eğer böyle bir düzenleme varsa, yani bir hukuk kuralı belirli bir durumun özelliğini dikkate alarak, o hukuki duruma belirli bir sonuç bağlamışsa, bu durumun dışında kalan bütün diğer durumlar, bu sonucun aksi hukuki sonuçlara tabi olmaktadır.
Bu değerlendirmeler çerçevesinde; optisyenlik müesseselerinde satışı gereken ürünlerin, bu müesseseler dışında da satılabileceğine ilişkin açık bir düzenleme bulunmadığı müddetçe münhasıran optisyenlik müesseselerinde satılması gerekecektir. Başka bir deyişle internette satışı açıkça yasaklanmadığı için internette de satılabileceği sonucuna varılamayacağı gibi bilakis internette satılabilmesine izin veren açık bir düzenleme olmadığı sürece internette satışın mümkün olmadığı sonucuna varılmaktadır.
Bu itibarla, optisyenlik müesseselerinde satışı icap eden ürünlerin müessese dışında -internet gibi- herhangi bir mecrada da satışına cevaz veren bir düzenleme bulunmadığından müessese dışında yapılan satışların mezkûr Kanun’un 6 ncı maddesi uyarınca optisyenlik uygulamalarına aykırı olduğu düşünülmektedir.
Yukarıda alıntı yaparak belli bölümlerini koyu renklerle vurguladığımız bu resmi Hukuk Müşavirliği Görüşü yazısının bütününü bu yazının ekinde görebilirsiniz.
Özellikle “kanunda yasak olduğu açıkça belirtilmemiş” diyerek açık nokta bulmaya çalışanların hukuksal yaklaşımla verilen bu bilgi karşısında söyleyebilecek tek sözleri kalmamıştır.
Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun Hukuk Müşavirliği Biriminde çalışan saygıdeğer hukukçularımıza, hukuk açısından görüşlerini bu kadar net, kesin ve anlaşılır bir dille aktardıkları ve konuya açıklık getirdikleri için Optik Gazete olarak bir kez daha teşekkür etmek istiyoruz.
Hukuk Müşavirliği Görüşünü okumak için tıklayınız...