Göz Felci: Nedenleri, Belirtileri ve Önlenmesi
Göz felçleri, beyin felçleri kadar yaygın olarak bilinmese de, aynı derecede ciddidir ve önemli görme kaybına yol açabilir. Göz felçlerinin semptomlarını, nedenlerini ve tedavilerini anlamak, önleme ve iyileşmede önemli bir fark yaratabilir.
Göz Felci Nedir?
Göz felci, retina arter tıkanıklığı olarak da bilinir, retinayı besleyen kan damarlarında tıkanıklık olduğunda meydana gelir. Retina, gözünüzün arkasındaki ışığa duyarlı tabakadır ve düzgün çalışması için sürekli kan tedarikine ihtiyaç duyar. Bu tedarik kesintiye uğradığında, görme kaybına yol açabilir.
Göz Felcinin Türleri
Göz felcinin iki ana tipi vardır: Santral Retinal Arter Tıkanıklığı (CRAO) ve Dal Retinal Arter Tıkanıklığı (BRAO).
Merkezi Retinal Arter Tıkanıklığı (CRAO)
CRAO, retinaya kan sağlayan ana atardamarın tıkanmasıdır. Bu tip daha şiddetlidir ve genellikle ani, ağrısız görme kaybı.
Retina Arter Dal Tıkanıklığı (BRAO)
BRAO, retinal arterin daha küçük dallarından birinde tıkanıklık içerir. BRAO'daki görme kaybı CRAO'daki kadar derin olmayabilir, ancak yine de acil tıbbi müdahale gerektirir.
Göz Felcinin Nedenleri
Göz felcinin gelişmesine çeşitli faktörler katkıda bulunabilir:
- Ateroskleroz : Ateroskleroz, veya atardamarların sertleşmesi yaygın bir nedendir. Atardamarlarda plak birikmesi tıkanıklıklara yol açabilir.
- Damar tıkanıklığı : Bir emboli, kan pıhtısı Vücudun başka bir yerinden, çoğunlukla kalpten gelip retina atardamarına yerleşen.
- İltihaplı Hastalıklar : Dev hücreli arterit (atardamar iltihabı) gibi durumlar da göz felcine yol açabilir.
- Diğer Risk Faktörleri : Diğer risk faktörleri arasında yüksek tansiyon, diyabet, sigara ve yüksek kolesterol bulunur. Bu durumlar kan damarlarına zarar vererek tıkanma riskini artırabilir.
Göz Felci Belirtileri
Göz felcinin belirtilerini tanımak, zamanında tedavi için çok önemlidir.
- Ani Görme Kaybı : En yaygın semptom, bir gözde ani, ağrısız görme kaybıdır. Bu, saniyeler veya dakikalar içinde gerçekleşebilir.
- Bulanık Görme : Bazı kişilerde görme kaybı yerine bulanık görme görülür.
- Görme Alanı Kusurları : Görüş alanınızın bir kısmının etkilendiğini gösteren, görüşünüzde bir gölge veya koyu nokta fark edebilirsiniz.
- Göz ağrısı : Nadir de olsa bazı kişilerde göz felci sırasında göz ağrısı yaşanabilir.
Göz İnmesinin Tanısı
Kalıcı görme kaybını önlemek için zamanında teşhis şarttır.
Fiziksel Muayene
Bir göz doktoru tarafından yapılan kapsamlı bir fiziksel muayene, göz felcinin teşhis edilmesine yardımcı olabilir. Doktor, retina şişmesi veya kan damarlarında tıkanıklık belirtileri arayacaktır.
Görüntüleme Testleri
Optik Koherens Tomografi (OCT) ve Florescein Anjiyografi gibi görüntüleme testleri yaygın olarak kullanılır. Bu testler retinanın ve kan akışının ayrıntılı görüntülerini sağlar.
Kan Testleri
Kan testleri, aşağıdaki gibi altta yatan durumların belirlenmesine yardımcı olabilir: yüksek kolesteroll veya diyabet göz felcine neden olabilecek bir durum.
Göz İnmesinin Tedavisi
Göz felçlerinin tedavisinde acil tıbbi müdahale hayati önem taşır.
İlaç : Pıhtı çözücüler gibi ilaçlar tıkanıklığı çözmeye yardımcı olabilir. Eğer sebep iltihapsa iltihap önleyici ilaçlar da reçete edilebilir.
Lazer tedavisi : Retinadaki kan akışını iyileştirmek için bazen lazer tedavisi kullanılabilir.
Hiperbarik Oksijen Terapisi : Hiperbarik oksijen tedavisi, basınçlı bir odada saf oksijen solumayı içerir. Bu, retinaya oksijen tedarikini iyileştirmeye yardımcı olabilir.
Cerrahi : Bazı durumlarda tıkanıklığı gidermek veya hasarlı damarları onarmak için cerrahi işlemlere ihtiyaç duyulabilir.
İyileşme ve Prognoz
Göz felcinden sonra iyileşme, felcin şiddetine ve türüne bağlı olarak değişir.
- Anında bakım : Tedaviye ne kadar erken başlarsanız, görme yeteneğinizin bir kısmını veya tamamını kurtarma şansınız o kadar artar.
- Uzun Vadeli Yönetim : Yüksek tansiyon ve diyabet gibi altta yatan rahatsızlıkları yönetmek, gelecekteki göz felçlerini önlemek için çok önemlidir. Göz doktorunuzla düzenli kontroller şarttır.
- Rehabilitasyon : Görme terapisi ve rehabilitasyonu, herhangi bir görme kaybına uyum sağlamanıza yardımcı olabilir. Bu, göz koordinasyonunu ve görsel yardımcıların kullanımını iyileştirmek için egzersizleri içerebilir.
Göz Felci Tedavi Edilebilir Mi?
Göz felcinden kaynaklanan bazı görme kayıpları kalıcı olabilirken, erken tedavi sonucu önemli ölçüde iyileştirebilir. Tekrarlamayı önlemek için risk faktörlerinin sürekli yönetimi esastır.
Göz İnmesinin Önlenmesi
Göz felcini önlemek, risk faktörlerini yönetmek ve sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek anlamına gelir.
Düzenli Kontroller
Doktorunuza düzenli olarak gitmeniz, yüksek tansiyon ve diyabet gibi rahatsızlıkların izlenmesine ve yönetilmesine yardımcı olabilir.
Sağlıklı Beslenme
Doymuş yağ oranı düşük, meyve, sebze ve tam tahıllar açısından zengin bir beslenme düzeni genel kardiyovasküler sağlığınızı iyileştirebilir.
Egzersiz
Düzenli fiziksel aktivite sağlıklı kan basıncı ve kolesterol seviyelerini korumaya yardımcı olabilir.
Sigaradan Kaçının
Sigara içmek damarlara zarar veriyor ve göz felci riskini önemli ölçüde artırıyor.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Göz felcinin belirtileri nelerdir?
Belirtileri arasında genellikle ağrısız olarak ani görme kaybı, bulanık görme veya bir gözde kör noktalar yer alır.
2. Göz felci neden olur?
Göz felçleri, retinayı besleyen kan damarlarındaki tıkanıklıklar sonucu oksijen yetersizliğinden dolayı doku hasarına yol açması sonucu oluşur.
3. Göz felci nasıl tedavi edilir?
Tedavide pıhtıları eritmek için ilaçlar, lazer tedavisi ve bazı durumlarda retinaya kan akışını yeniden sağlamak için cerrahi müdahale yer alır.
4. Göz felci nasıl teşhis edilir?
Tanı, kapsamlı bir göz muayenesi, optik koherens tomografi (OCT) ve bazen kan akışını değerlendirmek için floresan anjiyografiyi içerir.
5. Göz felci nasıl önlenebilir?
Önleme, yüksek tansiyon, diyabet ve kolesterol gibi risk faktörlerini yönetmenin yanı sıra sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürmeyi içerir.
Kaynak: www.medicoverhospitals.in