Göz Sağlığını Korumak İçin Gereken Vitamin Ve Mineraller
Göz sağlığı da tabağımızdaki yiyeceklerle başlar… Gözümüz için sağlıklı besinleri tüketmek hem gözün genel gelişimi hem de bazı hastalıkların oluşumunu engellemek için gereklidir. Bol miktarda balık meyve ve sebze tüketimi ve bununla beraber belirli miktarlarda hayvansal gıdalar (et, süt yumurta vb) ve kavrulmamış kuruyemiş tüketimi birçok hastalık için koruyucu faktör olmakta. Bu beslenme şekli de Akdeniz tarzı beslenme olarak biliniyor. Sağlıklı bir yaşam için tüm besinlerden yeterli miktarda tüketerek, vitamin ve mineralleri ihmal etmemek gerektiğini belirten Op. Dr. Özgür Gözpınar, “Akdeniz tarzı beslenme 2010 yılında Birleşmiş Milletler tarafından insanlığın manevi kültür mirası olarak kabul edildi. Akdeniz diyetinin temel özelliği temel yağ olarak zeytinyağı tercih edilmesi, sebze, meyve, tam buğdaydan yapılmış ekmek ve diğer tahıllar ile kuru baklagiller. Ayda iki kez kırmızı et, haftada en az iki kez ise balık ve kümes hayvanlarının tüketilmesidir. Ancak tabii ki tek faktör beslenme değil. Bunun yanında değiştirilebilir faktörler olan alışkanlıklardan spor, sigaradan uzak durma, stresten kaçınma gibi özellikler de çok önemli.” diyor.
Op. Dr. Özgür Gözpınar, “göz sağlığı açısından gerekli temel besinler; lutein, zeaksantin, beta karoten, vitamin A, vitamin C, vitamin E, Omega 3, yağ asitleri, çinko ve bakır olarak sıralayabiliriz.” diyor ve göz sağlığı için alınması gereken besinler ve faydalarını sıralıyor.
Gözünüzden vitaminleri eksik etmeyin!
- A vitamini eksikliği gece körlüğü ve göz kuruluğuna sebep oluyor. Vücutta sentezlenmeyen ve daha çok hayvansal kökenli olan A vitaminini yumurta sarısı ve süt yoluyla ediniyor. Eksikliğinden daha çok çocuklar ve gebeler etkileniyor. Dünyada çocukluk çağı körlüklerinin en sık sebebi A vitamini eksikliği olarak görülüyor. Diyetle alınan bazı A vitaminleri, öncülü karotenlerde sarı nokta hastalığı ve katarakta karşı koruyucu rol oynuyor.
- B vitamini, kompleksi kronik inflamasyonu azaltıyor ve retinayı etkileyen damarsal problemleri önlemede yardımcı oluyor.
- C vitamini, güçlü bir antioksidan olarak katarakt oluşumunu azaltıyor. Taze sebze ve meyvelerde özellikle narenciye, çilek, kivi, biber, brüksel lahanası, koyu yapraklı yeşillikler, brokoli ve domateste bolca bulunuyor. C vitamini gözde kornea tabakasının iyileşmesinde, güneşin zararlı etkilerine ve katarakta karşı koruyucu rol oynuyor.
- D vitamini güneş ışığıyla vücudumuzda sentezleniyor; gözün birçok metabolik aktivitesinde ve maküla dejenerasyonu önlemede faydalı oluyor.
- E vitamini antioksidan olarak, retina dejenerasyonun önlenmesinde fayda sağlıyor. Fındık, badem, ay çekirdeği, keten tohumu ve avakadonun içinde bolca bulunuyor.
Lutein ve Zeaksantin gözler için olmazsa olmaz mineraller.
- Lutein ve zeaksantin yeşil yapraklı sebzelerde yüksek miktarlarda bulunan karotenoidlerdir. Fakat beta karotenlerden farklı olarak A vitamini aktivitesi yoktur. Retinada oluşan serbest radikaller gözümüze zarar verirken oluşan antioksidanlar bunların harabiyetini önler. Bu pigmentler doğal bir göz kremi gibi gözümüzü zararlı ışınlardan özellikle yüksek enerjili kısa dalga boyu mavi ışınlardan korurlar ve renkli görmeyi sağlayan hücreleri korurlar. Lutein ve zeaksantin vücutta sentez edilemez, mutlaka besinlerle alınması gerekir. Lutein özellikle ıspanak, pazı, maydanoz, yer fıstığı, yumurtanın sarısı ve kırmızı üzümde bol olarak bulunur. Zeaksantin ise sadece biber mısır ve yumurtanın sarısında bulunur. Özellikle yemekte alınmalıdır. Çünkü bir miktar yağla emilimleri kuvvetli olmaktadır. Yani yeterli lutein ve zeaksantin için mutlaka yeşil yapraklı sebzeler alınmalıdır ve bunlar yumurta ve antep fıstığı gibi diğer besinlerle beraber alınarak emilimi kuvvetlendirilmelidir.
- Selenyum antioksidatif olarak gereklidir. Kabuklu deniz hayvanları ve fındıkta bol miktarda bulunur.
- Çinko ise antioksidatif özelliktedir. Kaynağı istiridye ve sığır eti yine ayrıca kuruyemiş, baklagiller ve süt ürünleridir. Çinko eksikliği yaşa bağlı makula dejenerasyonuna, katarakta, gece körlüğüne ve optik sinir hastalıklarına sebep olabilir.