Gözlerim Neden Işığa Bu Kadar Hassas?
Belki de bulutlu günlerde bile her zaman güneş gözlüğü takmanız gerekiyordur. Belki de parlak bir şekilde aydınlatılmış bir odaya girerken sürekli gözlerinizi kısıyorsunuz. Bunların hepsi, fotofobi olarak da bilinen ışığa duyarlılıktan muzdarip birçok insandan biri olduğunuzun işaretleri olabilir.
Katarakt, kuru gözler, glokom, kornea zedelenmeleri veya üveit gibi görme sorunları, gözlerinizin ışığa duyarlı olmasına neden olabilir. Migren gibi beyni etkileyen görsel olmayan bir sorundan da kaynaklanıyor olabilir. Kısa süreli fotofobinin kalıcı hasara yol açması pek olası olmasa da, daha ciddi göz rahatsızlıklarının bir belirtisi olabilir. Bu durumu ısrarla yaşıyorsanız, kapsamlı bir göz muayenesi için göz doktorunuzu ziyaret etmelisiniz.
FOTOFOBİ NEDİR?
Fotofobi, gözlerin ışığa aşırı duyarlı olduğu ve aşağıdakiler gibi çeşitli belirti ve semptomlara yol açan bir durumdur:
- Işıktan kaçınmak
- Karanlıkta veya kapalı gözlerle bile canlı renk lekeleri yaşama
- Metin veya resimlere odaklanma sorunu
- Işığa maruz kaldığında rahatsızlık veya ağrı
- İstemsizce gözlerini kısmak veya gözlerini kapatmak
- Alın ağrısı
- Sulu gözler
- Kuruluk hissi
- Normal aydınlatmanın aşırı parlak göründüğü hissi
Fotofobisi olan kişiler, normal aydınlatma koşullarında bile rahatsızlık yaşayabilir. Yine de parlak ortamlarda, güneş ışığında veya flüoresan ampuller veya bilgisayar ekranları gibi yapay ışıkta semptomları kötüleşebilir.
Pek çok insan, sorun olmadan kısa süreli fotofobi nöbetleri yaşar. Ancak bazı durumlarda, devam eden veya tekrarlayan fotofobi, altta yatan bir tıbbi durumun işareti olabilir ve derhal kontrol edilmelidir.
FOTOFOBİYE NE SEBEP OLUR?
Fotofobinin birçok nedeni olabilir. Bazıları geçici veya tedavi edilebilirken, diğerleri sürekli yönetim gerektirir. Fotofobinin bazı yaygın nedenleri şunlardır:
Migren : Migren, şiddetli ağrı, ışığa duyarlılık ve mide bulantısı, kusma ve baş dönmesi gibi diğer semptomlarla karakterize edilen bir baş ağrısı türüdür. Fotofobi, migrenin yaygın bir semptomudur ve aydınlatma veya görsel uyaranlardaki değişikliklerle tetiklenebilir.
Göz koşulları : Kuru göz sendromu, katarakt, kornea sıyrıkları veya üveit gibi belirli göz koşulları, semptom olarak fotofobiye neden olabilir. Bu koşullar, göz dokularında iltihaplanmaya veya hasara neden olabilir ve gözün ışığa tepki verme şeklini etkileyebilir.
Travma veya yaralanma : Baş, göz veya boyun yaralanmaları semptom olarak fotofobiye neden olabilir. Beyin sarsıntısı, kamçı darbesi veya göz ameliyatları da beynin ışığı işleme biçimini etkileyebilir ve hassasiyete neden olabilir.
İlaçlar : Antibiyotikler, antihistaminikler veya antidepresanlar gibi bazı ilaçlar yan etki olarak fotofobiye neden olabilir. Yeni bir ilaca başladıktan sonra yeni belirtiler yaşarsanız doktorunuzla konuşun.
Nörolojik durumlar : Fotofobi, menenjit, ensefalit veya epilepsi gibi bazı nörolojik bozuklukların bir belirtisi olabilir. Bu koşullar beynin işlevini etkiler ve ışığa anormal tepkilere neden olabilir.
FOTOFOBİ İLE İLGİLİ GÖZ KOŞULLARI
Katarakt
Katarakt, özellikle yaşlı yetişkinler arasında yaygın bir göz rahatsızlığıdır. Göz merceğinin bulanıklaşmasına neden olarak giren ışığın miktarını azaltırken gelen ışığı da saçarlar. Bu saçılma fotofobiye neden olabilir ve kataraktı olan kişiler parlak ışıklardan veya yoğun güneş ışığından kaçınabilir.
Sinir bozucu olabilseler de katarakt, bulanık merceğin çıkarılması ve yapay bir mercekle değiştirilmesi için ameliyatla tedavi edilebilir.
Kuru Göz Sendromu
Göz kuruluğu, gözleriniz yeterince gözyaşı üretmediğinde veya gözyaşlarınız çok hızlı buharlaştığında ortaya çıkar. Kuru gözler rahatsızlığa, kızarıklığa ve tabii ki ışığa karşı hassasiyete neden olabilir. Kuru göz tedavisi, suni gözyaşı ve ofis içi tedavileri kullanmayı, rüzgarlı veya kuru ortamlardan kaçınmayı ve ekranlara bakmaya düzenli olarak ara vermeyi içerebilir.
Glokom
Glokom, optik sinire zarar veren ve tedavi edilmediği takdirde görme kaybına yol açabilen bir hastalıklar topluluğudur. Glokom genellikle göz içindeki yüksek basınçtan kaynaklanır ve sizi ışığa duyarlı hale getirebilir. Tedavi, basıncı düşürmek için göz damlası kullanmayı veya bazı durumlarda ameliyatı içerebilir.
Kornea Aşınmaları
Bazen kuru gözler veya yabancı cisimler, gözün önünü kaplayan şeffaf tabaka olan korneada çizikler bırakabilir. Kornea sıyrıkları, gözleri ışığa karşı daha hassas hale getirebilir ve bu durumdaki kişiler ağrı veya rahatsızlık yaşayabilir. Tedavi, iyileşirken gözü korumak için antibiyotik göz damlaları, ağrı kesici ilaçlar veya bir göz bandı içerebilir.
Üveit
Üveit , gözün orta tabakası olan uveanın iltihaplanmasıdır. Bu durum fotofobi, göz ağrısı, bulanık görme ve uçuşan cisimlere neden olabilir. Enfeksiyonlar, otoimmün bozukluklar veya toksinlere maruz kalma neden olabilir. Tedavi, kortikosteroidler veya immünosupresanlar gibi reçeteli ilaçları içerebilir veya inflamasyonun altında yatan nedenin ele alınması gerekebilir.
FOTOFOBİ NASIL YÖNETİLİR?
Fotofobiyi tedavi etmek tipik olarak altta yatan nedeni ele almaya dayanır. Fotofobiniz olduğundan şüpheleniyorsanız, nedeni ve tedavi seçeneklerinizi belirlemek için göz doktorunuza danışmanız önemlidir.
Bu arada, fotofobinin etkilerini azaltmak için çevrenizde veya alışkanlıklarınızda yapabileceğiniz bazı basit değişiklikler var:
- Gözlerinizi güneş ışığından ve parlamalardan korumak için güneş gözlüğü veya şapka takın
- Bilgisayar ekranınızda veya telefonunuzda renkli lensler veya filtreler kullanın
- Yanıp sönen ampuller veya neon tabelalar gibi parlak veya titreyen ışıklardan kaçının
- Uzun saatler ekran başında çalışıyorsanız ara verin ve gözlerinizi dinlendirin.
- Yapay gözyaşı ile kuru göz semptomlarını yönetin
SAĞLIKLI GÖRMEYE GİDEN YOL
Işığa karşı hassasiyet yaşıyorsanız bunun birçok nedeni olabilir. Bazı nedenler önemsiz olabilir ve minimal tedavi gerektirebilirken, diğerleri altta yatan daha ciddi bir durumu gösterebilir, en kısa zamanda göz hekiminize randevu almayı ihmal etmeyin.