Neden gözyaşı dökeriz?
Bazen sevinçten, bazen üzüntüden, bazen de sadece soğan doğrarken gözyaşı dökeriz…
Üç tip gözyaşı vardır:
Bazal gözyaşı
Bazal gözyaşı, gözlerimizi her an ıslak tutan gözyaşı tipidir. Bazal gözyaşı, gözlerimiz ile dünya arasındaki bir bariyerdir, pislik ve atıkları gözden uzak tutar. Bazal gözyaşı, gözümüzün kornea (şeffaf) tabakasını nemlendirir, besler ve korur.
Refleks gözyaşı
Refleks gözyaşı; duman, soğan kokusu ve yabancı cisim gibi rahatsız edici etkenleri gözlerimizden uzaklaştırmak için salınır. Refleks gözyaşının miktarı bazal gözyaşından daha fazladır ve refleks gözyaşında bakterilerle savaşacak antikorlar daha fazla bulunabilir.
Emosyonel gözyaşı
Mutluluk, acı, korku ve diğer duygusal durumlar emosyonel gözyaşının salınımına yol açar. Emosyonel gözyaşında, bazal ve refleks gözyaşında bulunmayan ilave hormonlar ve proteinler mevcuttur. Kadınların erkeklerden 3-4 kat sık ağladığı bilinmektedir.
Gözyaşının 3 tabakası var:
1. İç mukus tabaka: Gözyaşının göz yüzeyine tutunmasını sağlar.
2. İç sıvı tabaka: Gözü nemli tutar, bakterileri iter ve korneayı korur.
3. Dış yağ tabakası: Gözyaşının dış yüzeyini görüş için pürüzsüz tutar ve diğer tabakaların buharlaşmasını önler.
Gözyaşı nasıl üretilir?
Gözyaşını, gözümüzün dış üst kısmındaki “gözyaşı bezi” üretir. Gözümüzü kırptıkça, gözyaşı göz yüzeyine dağılır. Gözyaşı, daha sonra gözümüzün alt ve üst köşelerindeki “punktum” denen kanallardan buruna geçer.
Yaşlandıkça gözyaşı salgımız azalır
Yaşlandıkça bazal gözyaşı miktarımız azalır ve bu durum göz kuruluğuna yol açar. Göz kuruluğuna yol açan diğer durumlar, gebelik ve menopozdur. Kontak lens kullanımı ve kimi ilaçlar da göz kuruluğuna neden olur. Ayrıca klimalar, kaloriferler ve dijital ekran kullanımı da göz kuruluğunun diğer yaygın nedenleri arasındadır.
Prof. Dr. Banu Coşar Göz Hastalıkları Uzmanı
Kaynak: www.hurriyet.com.tr