Seyyar satıcıdan gözlük numarası
Türkiye'de pazar yeri bir cümbüş, insanı kendine çeken bir panayır adeta. "Ne ararsan var" tezgahlarının en tehlikeli ürünlerinden biri de gözlükler. Önceleri güneş gözlüklerini gördük işportada, sonra olay büyüdü numaralı gözlükler de satılır oldu. Oysa sağlığın bedeli gözünüzde büyümemeli...
KEZBAN KARABOĞA
Araştırmalara göre Türkiye’de görme problemi yaşayanların nüfusa oranı yüzde 35, ancak bu sorununu gidermek için gözlük ya da lens kullananların oranı ise yüzde 26. Çocukların okuldaki başarısızlıklarındaki önemli sebeplerden biri görme kusurunun fark edilmemesi. Trafik kazalarında gözlük kullanmadığı, yani aslında net görmediği için kazaya yol açan sürücü sayısı bir hayli fazla. Yani Türkiye’de göz sağlığı ve gözlük kullanımı konusunda bilinç düzeyi yeterli seviyede değil. "Bilinçli gibi görünen" kesimde bile bazı yargıları düzeltmek gerekiyor. Tüm bunlar bizim değil, konunun içinde olan, yıllardır bu işi yapan bir uzmanın sözleri. Hoya Türkiye Genel Müdürü Nilüfer Özkan'la doğru gözlük kullanımını ve Türkiye gerçeklerini konuştuk.
İşporta tehlikesi
Gözlük kullanımı konusunda yapılan hataların temelinde estetik kaygılar yatıyor. Gözlük seçiminin moda ya da trendler göz önünde bulundurularak yapıldığını söyleyen Özkan, “Gözlük kullanımında öncelik sağlık olmalı" diyor. Özkan'ın dikkat çektiği bir başka konu da "pazarda satılan gözlükler. Bir başka deyişle işportacı gözlükleri".
Merdiven altı gözük camı üretimi ve kullanımının sağlığı tehdit ettiğini vurgulayan Özkan, uyarılara rağmen bu konuda ciddi talep olduğunun da altını çiziyor. "Göz sağlığımızı korumak için kaliteli gözlük camları tercih etmeliyiz. Bu nedenle pazardan ya da seyyar satıcılardan gözlük kesinlikle alınmamalı. Çünkü hiçbir denetim ve kalite mekanizmasından geçmiyorlar. Optik mağazadan alınan gözlüklerin de mutlaka garanti kartlarını istemeliyiz. Üreticiyi, sertifikalarını sorgulamalıyız" diyen Hoya Türkiye Genel Müdürü, yılda en az bir kez göz muayenesine gidilmesi gerektiğini de ifade ediyor. Özkan, “Orta ve ileri yaşlarda göz numarası daha yavaş değişkenlik gösterebilir ama özellikle çocuklarda göz kusuru ilerleyebilir. Bu nedenle kontrolleri aksatmamak önemli. Ayrıca daha önce göz kusuru yaşamayan kişiler de mutlaka göz sağlığı check-up’ından her yıl geçmeli” şeklinde konuşuyor.
'Camı çizik gözlüğü kullanmayın’
Özkan'ın dikkat çektiği konulardan biri de gözlüklerin değişimi. Çizik ve yüzeyi bozulmuş gözlük camının ve gözlüğün kullanmaması gerektiğini belirten Özkan, “Gözlük yeni alınmış bile olsa camında görme aksına denk gelen bir bölgede çizik veya herhangi bir bozulma varsa mutlaka değiştirilmeli. Bu özellikle çocuklar için daha önemli" diyor. Gözlük temizliğine de çok dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan optik uzmanı, kullanım talimatının mutlaka okunması gerektiğini söylüyor.
İş ortamına göre seçin
Gözlük seçerken yüz özelliklerine uygun cam-çerçeve tercih edilmesi gerektiğini belirten Özkan bu konuda şu bilgileri veriyor: “Mutlaka göz ölçümlerinizi yaptırın. Göz odak noktalarına uygun çerçeve ve camları tercih edin. Örneğin astigmatlı veya yakın-uzak bir arada camlarda kişiye özel üretimlerin tercih edilmesi önemli. Gözlük camları bireye özgü olmalı. Hayat tarzınız burada önemli. Günün büyük bölümünü ofiste geçiren kişinin ihtiyacı ile mesleği şoförlük olanın optik lens ihtiyacı farklıdır. Hem lensleri hem de çerçerçeveyi belirlerken bir uzmanla bu detayları mutlaka konuşun. Doğru yönlendirme çok şey değiştirir.”
Önce top yekün bilinçlenme gerekiyor!
Türkiye'de yılda yaklaşık 15 milyon gözlük satılıyor. Sektörün en büyük alıcısı konumunda ise SGK bulunuyor. SGK ve İl Sağlık Müdürlükleri ayrı ayrı yılda birkaç kez tüm optisyenleri denetliyor, sattıkları gözlüklerin kare kodlu olup olmadıklarını kontrol ediyor. Bununla birlikte cami önleri ya da pazarlarda -bunlara gelir seviyesi yüksek semtlerdeki sosyete pazarları da dahil- merdiven altı ya da Çin malı kodsuz, sertifikasız gözlükler de satılıyor. Önceleri güneş gözlükleriyle başlayan bu süreç, numaralı ürünlere de yayıldı.
İşporta gözlüklerin yurda kaçak girdiği de ortada. Çünkü pazarlardaki satış fiyatı ile mevcut vergi oranlarını kâra dönüştürmek mümkün değil. Dolayısıyla mesele toplum sağlığının yanı sıra ülke ekonomisini de tehdit ediyor.
İşportacıların en büyük argümanları ise "Abla doktorlar da bizden alıyor." Evdeki numaralı gözlüğün miras usulü aile fertleri arasında dolaştığı bir ülkede gözlük seçimi ve alımıyla ilgili gidilecek yol belli ki çok uzun. Uzmanlar, "Bir hekime muayene olun ve kontrolleri yapılmış ürünleri alın" diyor.
Japonya'da doğdu İstanbul'daki fabrikadan bölgeye yayılmayı hedefliyor
Japon Hoya, dünyanın en büyük ikinci optik cam markası. Genel merkezi Singapur'da. Türkiye’de bir genel müdürlüğün yanı sıra fabrikaları da var. İstanbul, İzmir, Ankara ve Samsun’da da şubeleri bulunuyor. 76 yıl önce, Japonya’da şimdiki adı Nishitokyo olan ‘Hoya’ isimli küçük bir kasabada kurulan şirket, adını da buradan alıyor. Dünyada 150’nin üzerinde ofisi var. Birçok ulustan 34 binin üzerinde çalışan istihdam ediyor. Türkiye pazarına iki yıl önce girdiklerini söyleyen Türkiye Genel Müdürü Nilüfer Özkan, “Akdeniz ve Karadeniz havzasında giderek büyüyoruz. İstanbul’da uluslararası kalite standartlarına uygun üretim yapan bir fabrika yatırımı yaptık. Türkiye operasyonumuz için öncelikli iki ana konumuz var; hız ve ürün çeşitliliği. Daha hızlı ve daha geniş ürün yelpazemizi sunmak için çok çalışıyoruz Türkiye’deki pazar payımızı 2020 yılında yüzde 10’a ulaştırarak ilk tercih edilen optik sağlayıcı olmayı hedefl iyoruz” şeklinde konuşuyor.
'3D cihazlarda kişiye özel cam ve çerçeve ürettik'
Hoya'nın iddialı olduğu konulardan biri de gözlükte yürüttükleri Ar-Ge çalışmaları. Son projelerini ise şöyle anlatıyor Nilüfer Özkan: “Bu yıl tüm dünyada ilk kez gözlük çerçevesi alanına da giriş yapıyoruz. Dünyanın ilk kişiye özel gözlük çerçevesi ve camını üç boyutlu yazıcılar yardımıyla üreteceğiz. Bunun için özel bir teknoloji geliştirdik. Optisyenler önce kişinin yüz özelliklerini tarıyor. Bu veriler işleniyor ve sanal ortamda otomatik boyutlandırma yapılıyor. Oluşan sanal görüntü, yeni gözlüğünüzle nasıl görüneceğinizi gösteriyor. Göz bebeklerinizin ölçüsüne uygun hazırlanan camlar, 3D yazıcılarda üretilen ve ünlü tasarımcıların elinden çıkmış özel tasarım çerçeveler ile buluşuyor. Ürün Türkiye’de de lanse edilecek.”