500 milyon dolarlık pazarda kayıtdışı alarmı
Türkiye’de gözlük kullanma bilinci hızla artıyor. Halihazırda 40 milyon kullanıcı var. Pazarın büyüklüğü 500 milyon dolara ulaştı. Ancak en büyük sorun internetten yapılan kontrolsüz satışlar ve kayıtdışı. Yetkili mağazalardan alınmayan ürünler kalıcı göz hasarlarına yol açıyor. Konu çok hassas. İstanbul Optisyen Gözlükçüler Odası Başkanı Ayhan Demircan ile sektörü ve sorunları masaya yatırdık.
Kaynak: https://www.posta.com.tr
Türkiye genelinde Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlı 8 bin 200 civarında optisyenlik müessesesi (yetkili gözlük mağazası) yer alıyor. Pazarın büyüklüğü 500 milyon dolar civarında. Yılda 15 milyon adet kayıtlı gözlük satılıyor. Bunun 10 milyonunu optik gözlükler ve kontakt lensler, 5 milyonunu güneş gözlükleri oluşturuyor. Türkiye’de toplam gözlük kullanan kişi sayısı 40 milyon. Pazar yılda yüzde 5 civarında büyüyor. En büyük sorun ise internetten yapılan kontrolsüz sahte gözlük satışları ve kayıtdışılık. Yıllık 10 milyon adet işporta gözlük satılıyor. Bu da katarakt ve sarı nokta gibi hastalıklara sebep oluyor.
BİLİNÇ ARTIYOR
Sektörü değerlendiren İstanbul Optisyen Gözlükçüler Odası Başkanı Ayhan Demircan, Türkiye’de gözlük kullanma bilincinin arttığını ancak henüz yeterli düzeye gelemediğini söyledi. Demircan, şöyle devam etti: “Avrupa’da gözlük kullanan hemen herkesin en az bir de yedek gözlüğü var. Bizde yedek gözlük kavramı çok yavaş yerleşiyor. Türkiye nüfusunun yaş ortalaması 33. 40 yaş sonrası gözlük kullanmak zorunda olanların oranı yüzde 40. Gelecek yıl kayıtlı olarak toplamda 20 milyon civarında gözlük satılması öngörülüyor.”
DEVLETİN KATKISI
Devletin Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan faydalanan vatandaşlara gözlük desteğinin artarak devam ettiğine de dikkat çeken Ayhan Demircan, şu bilgileri verdi: “Devlet geçen seneye kadar vatandaşa 3 yılda bir gözlük alma hakkı veriyordu. Şimdi bu 2 yılda bire düştü. Yani devlet 2 yılda bir, vatandaşa göz muayenesi sonrası gözlük için bir katkı sağlıyor. Bu katkı cam ve çerçeve dahil 143 TL. Burada çerçeve fiyatı 110 TL, cam ise 33 TL olarak belirlendi. Aradaki fark, vatandaş tarafından ödeniyor.”
İHRACAT ATAĞI
Ayhan Demircan, Türkiye’deki gözlük üretimiyle ilgili de şu şunları söyledi: “Türkiye’de yılda 20 milyon adet civarında yerli çerçeve üretiliyor. Metal çerçeve ve enjeksiyon çerçeve üretimini gerçekleştiren fabrika sayısı 15 adet civarında. Ama toplam gözlük üretimi gerçekleştiren fabrika sayısı yaklaşık 60 adet. Üretimin de büyük kısmı ihraç ediliyor. Yani 3-5 yıl önce ithal ettiğimiz ürünleri artık ihraç eder hale geldik.”
NUMARALI ALIRKEN DİKKAT
* Reçetesiz numaralı gözlük asla almamalısınız. Kontakt lens almadan önce de göz kuruluğunuz olup olmadığını kontrol ettirmeniz ve reçetenizle birlikte optisyenlik müessesesine gelerek optisyeniniz tarafından tavsiye edilen çerçeve ve cam tiplerini almanız doğru olacaktır.
* Cam tipi, gözlük camlarının kalınlığını, ağırlığını ve fiyatını etkileyen önemli bir faktördür. İnce ve hafif camlar daha pahalı olsa da, daha estetik ve kullanışlıdır. Camların çizilmeye karşı dayanıklı olması da önemlidir.
* Çerçeve seçiminde yüz şekliniz, cilt renginiz ve tarzınız önemli rol oynar. Çerçeve, yüzünüze tam olarak oturmalı ve rahat olmalıdır. Ayrıca, cam numaranıza uygun bir çerçeve seçmeniz gerekir.
* Numaralı gözlüklerin fiyatları, cam tipi, çerçeve malzemesi ve markasına göre değişir. Bütçenizi belirleyerek ona uygun gözlük aramanız önemlidir.
* Gözlük satın alırken garanti belgesini almayı unutmayın.
* Gözlük satın almadan önce farklı optik mağazalarından fiyat araştırması yapmanız faydalı olacaktır.
* İnternet üzerinden optik gözlük ve cam alımı kanunen yasaktır. O nedenle bunu gözardı etmeyin.
* Piyasada bilgisayara karşı ‘mavi ışık korumalı’ diye satılan gözlükler yer alıyor. Bu da çok tehlikeli. Plastik şablon üzerine mavi bir renk atarak, mavi ışık korumalı diye camlar satılıyorlar. Bunlar koruyucu gözlükler değildir. Bu tür korumalı gözlükler de optisyenlik müesselerinden alınmalıdır.
KALİTESİZ ÜRÜNÜN ZARARI ÇOK
* Kayıtdışı gözlükler güvenlik standartlarına uygun olmadığı için camlar ve çerçeveler kalitesiz malzemeden üretilir.
* Kalitesiz ürün, göz yorgunluğuna, baş ağrısına, bulanık görmeye, katarakt, sarı nokta gibi hastalıklarla birlikte kalıcı göz hasarına yol açabilir.
* Kayıtdışı gözlükler için garanti yoktur. Bu da gözlüklerde bir sorun yaşarsanız tamir veya değişim yaptıramayacağınız anlamına gelir.
* Bu tür gözlükler, genellikle plastik gibi çevreye zarar veren malzemelerden üretilir.
POLARİZENİN ÖNEMİ
* Güneş gözlüklerini Sağlık Bakanlığı’nın denetlediği optikçilerden alın.
* Mutlaka ultraviyole kesen güneş gözlükleri tercih edin.
* Gözlük mutlaka polarize olmalı kavramı doğru değil. Örneğin pilotlar polarize kullanmazlar çünkü ekranı göremezler ama bu gözlük kalitesiz demek değildir.
* Polarize gözlük karlı alanlar ve deniz kenarı gibi yansıma olan yerlerde kullanılır. Amaç ışığın parlak yüzeye yansıması ve göze girmesini engellemektir.