Ege Gözlükçüler ve Optisyenler Dernekleri Federasyonu Eğitim ve Mevzuat Komisyonu Başkanı Taylan Küçüker'in 12 Ekim Dünya Görme Günü için evrensel mesajlar içeren bir yazı yayımladı, siz değerli okurlarımız ile paylaşıyoruz.
Bu seneki tema ve slogan “GÖRMEYE ÖNEM VERİN” düzenli muayeneler genel sağlık bakımınızın bir parçasıdır.
Göz sağlığı hizmetlerine ve görmenize önem verin!
Kuş olsan da kurtulamazdın elimden
Eğer görsem idi göz ile seni
Dağlar çiçek açar Veysel dert açar
Yeter artık yumma gözün kör gibi
Âşık Veysel
Dünya Sağlık Örgütü'nün 2020 Vizyonu "Görme Hakkı" girişimi ile önlenebilir körlüklerin ortadan kaldırılması amaçlanıyor.
Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararası Körlüğü Önleme Ajansı öncülüğünde birçok resmi ve sivil örgütün katılımıyla kurulan uluslararası VISION 2020: Right to Sight inisiyatifince her yıl Ekim ayı içerisinde kutluyor. Uluslararası Körlüğü Önleme Ajansı, Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşları, meslek örgütleri ve göz sağlığı kuruluşları ile işbirliği halinde oluşturduğu bir insiyatiftir.
Dünya Görme Günü, 2017 (WSD17) resmi olarak Ekim ayının ikinci perşembe günüdür ve Ekim'in 12’sine rastlamaktadır.
Bu günü içeren hafta süresince Dünyanın her yerinde ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından günün önemini belirten çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır.
Uluslararası, 2020’ye doğru ve yeterli görmenin öneminin kavranması: GÖRME HAKKI. Küresel halk sağlığı sorunu olarak körlüğü ve görme kusurlarını tanıma ve önlenebilir körlüğü el birliği ile ortadan kaldırmak için çalışmaktadır.
EKONOMİK FAKTÖR – VISION 2020 PROGRAMI başarıyla uygulanabilirse tahminen 223 milyar $ tasarruf edilecektir.
İNSANLIK GÖREVİ – VISION 2020 PROGRAMI başarıyla uygulanabilirse 100 milyon kişi kör olmaktan ve körlüğün neden olacağı yoksulluk ve sosyal dışlanmadan korunacaktır.
Bu istatiğin trajik yanı ise adı geçen körlük ve benzerlerinin %80‘inin önlenebilir tedavi edilebilir olmasıdır. Görme hakkı için küresel girişim Dünya Sağlık Örgütü’nün 2020 vizyonu ”GÖRME HAKKI” girişimi ile önlenebilir körlüklerin ortadan kaldırılması amaçlanıyor.
DÜNYA GÖRME GÜNÜ İÇİN ÇOK ÖNEMLİ EVRENSEL MESAJLAR
Dünyanın nüfusu yaşlanıyor, Dünyadaki 45 milyon kör insanın %80’i 50 yaşın üzerindedir.
Görmeyi bozan katarakt ve makula dejenerasyonu gibi hastalıklar yaşa paralel olarak artar.
Kör insanların %90’ı gelir seviyesi düşük ülkelerde yaşamaktadır, bu ülkelerde yaşlılar sağlık hizmeti engeli ile daha sık karşılaşır.
Yaşlılarda körlüğe yol açan ana nedenler katarakt, kırma kusurları, yaşa bağlı makula dejenerasyonu ve glokom (göz tansiyonu)'dur.
Elde edilen kazanca oranla maliyeti düşük, basit bir ameliyatla tedavi edilebilmesine karşın yaşlılarda körlüğün en önde gelen nedeni katarakttır. VISION 2020 bu ameliyatı ihtiyacı olan herkese “hediye edebilmek” için çabalamaktadır.
Glokom (göz tansiyonu) dünya çapında 4,5 milyon insanın kör olmasına yol açmıştır.
Yaşa bağlı makula dejenerasyonundan dolayı 3 milyondan fazla insan göremiyor.
Dünya çapında 8 milyon insan düzeltilmemiş kırma kusurlarından dolayı işlevsel olarak kördür. Basit bir görme testi ve gözlüklerle bu insanların çoğunun görüşü yeniden kazandırılabilir.
Görmedeki bu kayıplar aileleri ile bireylerin etkilenmesine, çok sayıda insanın acı çekmesine sebep olmaktadır. Bu insanların %90’ının gelişmekte olan ülkelerde yaşadığı kaydediliyor. Afrika, Sahra çölü altı, Çin (%60) en fazla kör insanın yaşadığı bölgelerdir. Afrika’da 7 milyon, Çin de 8 milyon, Hindistan'da 10 milyon kör vardır. Ülkemizde 8,5 milyon engelli vatandaşımızdan Dünya Sağlık Örgütü, ülkemizdeki görme engellilik oranını %0,4 olarak vermektedir.
Ülkemizde görme engelliler ve re/-habilitasyonları konusunda atacak çok adım vardır. Burada görev Milli Eğitim ve Sağlık Bakanlıklarına, sivil toplum örgütlerine, sosyal bilimcilere ve onların sesi olacak medyaya düşmektedir. Bu konuda atılacak her adımın mükafatı sosyal, öz güvenli, bağımsız görme engelli bireyler olacaktır. re/-habilitasyonunda başarıda en önemli etmen erken teşhis ve erken müdahaledir. Her yaşta gerekli bütün muayeneler mutlaka periyodik yapılmalıdır.
Dünya’da 45 milyon kör insanın %58′ 60 yaş üzerindedir 45–60 yaş arası %32, 15–45 arası %7'dir. Çocuklarda %4'dür. Dünyada 45 milyon körün yaklaşık %50'si katarakt yüzünden körlüğe katlanmaktadır. Trahom %12, glokom-göz tansiyonu %15, A vitamini eksikliği %6, şeker hastalığına bağlı retina hastalığı (diyabetik retinopati), yaşa bağlı sarı nokta hastalığı, nehir körlüğü...
Uluslararası sivil toplum örgütleri körlüğün önlenebilir ve kolay tedavi edilebilir nedenlerini ortadan kaldırmak için güç birliği yapıyor. Amaç, önlenebilir körlüğün temel nedenlerini kontrol altına almak, uzman doktorların ve diğer personelin eğitimine ağırlık vermek ve uygun teknoloji ve altyapı sağlamaktır.
Gerek iş gerekse eğitim alanında bu kusurların giderilmesi ve mutlaka periyodik olarak görme testi ve muayenesi yapılması gerekir. Çünkü bunlar refraksiyon kusurlarının düzeltilmesi ihtiyacı duydukları gözlüklere sahip değiller. Araştırmalara göre, düzeltilmemiş refraksiyon kusurlarının küresel ekonomik verimliliğe verdiği zarar 427 milyar dolar olarak hesaplanmaktadır. Uzağı düzeltilmemiş refraksiyon kusurları, küresel anlamda körlüğe götüren ikinci faktör (katarakttan sonra) olmakta ve de zayıf bir görmeye sebep olmaktadır. 2004’te 153 milyon insan doğru gözlüğe sahip olmamaktan dolayı, zayıf ve yetersiz görme sebebiyle acı çekmiştir. Bunların 8 milyonu kördür. Refraksiyon kusurları, gözlükle, kontakt lensle ile düzeltilip giderilebilir. Giderilmeyen refraksiyon kusurları, kişinin çalışma kabiliyetini becerisini veya günlük yaşantılarını sağlıklı sürdürmeyi kısıtlayabilir. Araştırma, sadece görme kusurları düzeltilmemiş 15 milyon insanın Avrupa kıta’sında varlığına işaret etmektedir. Trajikomik olan şudur ki, kırılma kusurları düzeltilemez değildir. Görme kusurları az bir masrafla restore edilebilir. Durum gösteriyor ki küresel ekonomiye, bunun ağır yükü diğer önlenebilir görme kusurlarından daha büyük bir etki yapmaktadır. Sadece milyonlarca insanın yaşama kalitesini artırmakla kalmayıp, aynı zamanda ekonomiye üretime değerli katkı sağlayacaktır. Diğer bir araştırma ise görme kaybından kaynaklanan bütün ekonomik ağır yükler, kanser, erken bunama ve romatizmaya davetiye çıkarır. Sonuçlar, sağlık politikası üretenlerin dikkatini çekmelidir. Çünkü gelişmiş bir ekonomide bile göz kusurları ekonomik gelişmeyi sınırlar. Gözlük kullanmanın ekonomilere üretime çalışma hayatına katkısı büyüktür. Gözlük kullanmak trafik kazalarındaki can ve mal kayıplarının da azalmasını sağlar. Her yıl ülkemizde kurtuluş savaşımızdan hazla insanımızı trafik kazalarında kaybetmekteyiz. Resmi verilere göre trafik kazalarındaki ekonomik kayıp,20 milyar TL dir. Gözlük öğrencilerin ders başarısını da yükseltir. Görmeyen çocuk öğrenemez. Gözlük Okuma kültürünün gelişmesini sağlar, çağdaş modern bir toplum inşa etmeninde anahtarıdır.
Öğrendiklerimizin %80 gördüklerimiz sayesinde gözlerimizle elde ederiz. Görmeyen çocuk öğrenemez. Okul çağı gelişme dönemidir. Çocuklarımız bu dönemde bir yandan korunaklı yuvalarından çıkıp toplum içine girmenin yaratabileceği ruhsal ve sosyal sorunlarla bir yandan da yoğun bir öğrenme döneminin yaratabileceği stresle baş etmek zorunda kalabilirler. Öğrencinin bu süreçten başarılı bir biçimde çıkabilmesinin en temel şartı sağlıklı olmasıdır. Özellikle görmeyle ve işitmeyle ilgili sağlık sorunları erken dönemde teşhis ve tedavi edilirse öğrencinin okul başarısı şansı artırır.
Öğrenciler her yıl kayıt yenilerken tam gördüklerine dair göz doktorundan alınmış bir raporu kayıt evraklarına eklenmesinin şart koşulmalıdır. Öğrenciler tam görme ile eğitime başlar.
İnsanlar görmenin kendi kadar olduğunu zannetmektedir. Gözlük, yeterli net görme çağdaş bir toplum inşa etmenin anahtarıdır. Göz sağlığı, yeterli görme keskinliğinin sağlanması, T.C Sağlık ve Milli Eğitim Bakanlığı için öncelikli bir konu haline getirilmelidir.
Düzenli muayeneler genel sağlık bakımınızın bir parçasıdır.
"GÖZ SAĞLIĞI HİZMETLERİNE VE GÖRMENİZE ÖNEM VERİN "
Taylan KÜÇÜKER
Ege Gözlükçüler ve Optisyenler Dernekleri Federasyonu
Eğitim ve Mevzuat Komisyonu Başkanı