Kontak lensin yaygınlaşmaya başladığı ilk yıllarda çoğunlukla görünümleri için gözlük takmak istemeyen kişiler doktorlarından lens talebinde bulunurken, bugün sağladığı birçok avantaj nedeniyle doktorlar da doğrudan kontak lens kullanımını önerebiliyor. Bütün yararlarının yanında kontak lens de doğru yerden alınmadığı ve doğru kullanılmadığı zaman sağlık riski oluşturabiliyor.
Kontak lens, kısaca gözün kırma kusurlarını düzeltmek için gözlüğe alternatif olarak üretilmiş bir metaryeldir. Kontak lensler aynı zamanda kornea ön yüzeyini tamamen saran ve korneanın bir kısmını düzelten bir tür metaryeldir. Kontak lensler, daha çok optik amaçlı kullanılmakla birlikte kozmetik ve tedavi amaçlı da kullanılıyor.
Göz Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. Erhan Tümer, lens kullanırken dikkat edilmesi gerekenleri açıkladı.
Kontak Lens Nedir?
Gözün kırma kusurlarını düzeltmek için gözlüğe alternatif olarak üretilmiş, kornea ön yüzeyine takılan merceklere kontak lens denir. Kontak lensler kırma kusurlarını düzeltme amaçlı olarak kullanılmakla beraber kozmetik ve tedavi edici amaçla da kullanılabilir.
Refraksiyon ve optikle ilgili ilkeler gözlüklere benzer şekilde kontak lenslere de uygulanır. Bunlar, miyopi ve hipermetropi derecesine göre oluşan kornea eğriliğinin bir kontak lens yüzeyi ile değiştirilerek var olan kusurun düzeltilmesidir. Astigmatizmaların çoğunlukla kornea ön yüzeyinin çarpıklığı sonucu oluşmasından dolayı ya sert kontak lenslerin kullanılması ya da özel olarak astigmatizmaya yönelik üretilmiş yumuşak lenslerin(torik lens) kullanılması gerekmektedir.
Küçük numaralarda gözlük ve kontak lens numaraları ayni iken, numara arttıkça kontak lens numarası ile gözlük numaraları farklı olmaktadır.
Kontak Lens Çeşitleri
Günümüzde temel olarak iki çeşit lens vardır. Bunlar gaz geçirgen sert lensler ve yumuşak lenslerdir.
Gaz Geçirgen Sert Lensler
Göze oksijen geçişine izin verdikleri için bu adı alırlar ve bu özellikleri nedeniyle artık kullanılmayan sert lenslere göre kornea epitel metabolizmasını daha az bozarlar. Korneanın şeklini almadıkları için yüksek astigmatizma ve keratokonus gibi olgularda özellikle tercih edilirler.
Yumuşak Lensler
Çok değişik tipleri vardır. Günlük kullanılan 1 gün ömürlü lensler, günlük kullanılan 1 ay ömürlü lensler, günlük kullanılan 3 ay ömürlü lensler, günlük kullanılan 1 yıl ömürlü lensler, bazı göz hastalıklarının tedavisi için kullanılan tedavi edici lensler, bifokal lensler ve renkli lensler gibi. Bunların kullanımı oldukça rahattır. Gözdeki kusurun düzeltilmesi için kullanılan lenslerin çoğu renksizdir (ancak kontak lenslerin çoğu kullanılırken rahat takılması için çok hafif renklendirilirler) ve göze takıldığında görünümü değiştirmezler. Takıldıkları sürece kusuru giderir ve berrak bir görüntü sağlarlar.
Kontak Lenslerin Gözlüğe Göre Avantajları
• Lensler nesneleri gerçek büyüklüğünde gösterir.
• Lensler daha geniş görüş alanı sağlar. Gözlükte yan görüş zayıftır.
• Lenslerin rahatsız edici engellemeleri yoktur. Gözlükte çerçeve ve mercek kenarları her zaman hissedilebilir.
• Lensler soğuktan sıcak ortama geçişte buğulanmaz. Gözlükte ise buharlaşma ve buna bağlı olarak net görememe olabilir.
• Lensler spor, dans ve diğer etkinliklerde sizi rahatsız etmez. Gözlük ise etkinlik sırasında rahatsız edebilir.
• Lens kullanımında güneş gözlüğü takılabilir. Gözlük ise güneş gözlüğü takımını zorlaştırır.
• Lensler yüzde ağırlık yapmaz. Gözlük ise rahatsızlık vericidir.
• Lenslerin optik düzeltme özellikleri her bakış yönünde aynıdır. Çoğu gözlük camında özellikle yüksek numaralarda merkezden uzaklaştıkta görüntüde bozulmalar görülebilir.
• Lensler, gözlükten daha iyi derinlik algılamasını sağlar.
• Sporcu, makyöz, fotoğrafçı, eğlence sektöründe veya dış mekanda çalışanlar ya da işi gereği mikroskop, teleskop gibi alet kullanan meslekler için idealdir.
Kontak Lenslerinizde Aramanız Gereken Özellikler
Gözünüze uygun olmayan kontak lens problem çıkaracaktır. Bu nedenle hangi tür kontak lensler olursa olsun,sadece kozmetik amaçlı dahi olsa, mutlaka doktor muayenesinden sonra alınmalıdır. Muayene sırasında gözünüze en uygun çap ve radiusta kontak lens çeşidi belirlenecek ve Kontakt lens Merkezinde daha önce Kontak lens tecrübeniz yoksa deneme lensi takılarak gözünüzün kontak lense gösterdiği reaksiyon değerlendirilecektir. Kontak lens takip çıkarma size öğretildikten sonra lensiniz anında size teslim edilecektir.
Kontak Lensler nasıl kullanılmalı
Göz doktorunun muayenesi sonucu gözün kontak lens kullanmaya uygun olup olmadığı hangi özelliklere sahip lensin uygun olduğunun tespiti (lens çapı, gücü, kullanım süresi, vb.) yapılmalıdır.
Kontak lensler mutlaka doktor kontrolü sonrası kullanılmalıdır.
Takma: Yumuşak lenslerinizi işaret parmağınızın ucuna aldıktan sonra, göz kapaklarınızı iyice açınız. Bunu yaparken diğer elinizin işaret parmağını ve baş parmağınızı kullanın. İşaret parmağınızı kullanarak kontak lensinizi gözünüze yerleştiriniz
Çıkarma: Göz kapaklarınızı yumuşak lensi takarken yaptığınız gibi açınız. Sonra lensi işaret ve baş parmaklarınızın arasında tutunuz ve hafifçe bükerek gözünüzden çıkarınız. Kontak lens kullanan kişilerin, düzenli olarak göz doktorunun kontrolü altında olmaları gerekir. (6 aylık aralarla doktorunuzu ziyaret ediniz.)
Lensleri Sorunsuz Kullanabilmek için Bilgiler
• Göz doktorunun size önerdiği, lensin gözde kalma süresini aşmamaya dikkat ediniz.
• Gözlerinizde rahatlık hissetseniz dahi, maksimum kullanma süresini aşmayın.
• Gözlerinizin düzenli olarak göz doktoru tarafından muayene edilmesini sağlayın.
• Lenslerinizi her çıkarışta temizleyin, durulayın ve dezenfekte edin.
• Aynı solüsyonu bir seferden fazla kullanmayın. Farklı lens bakım sistemlerini art arda bir arada uygulamayın veya lens bakım sisteminizi değiştirmeyin. Yalnızca göz doktorunuzun önerdiği sistemi uygulayın.
• Lenslerinizi başkaları ile paylaşmayın.
• Aeresol ve spreyleri kesinlikle lensleriniz ile temas ettirmeyin.
• Göz kapaklarınızın iç kenar kısmına makyaj yapmayın ve göz doktorunuza önceden danışmadan damla veya göz ilaçları kullanmayın.
• Solüsyon şişesinin ucuna parmağınızla veya lensinizle dokunmayın.
• Gözleriniz rahatsız ise, lenslerinizi kullanmayın ve durum devam ediyorsa doktorunuza danışın.
Kaynak : gaziantepgunes.com