''Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanımız Sn. Dr. Mehmet Selim Bağlı'ya Ege Gözlükçüler ve Optisyenler Dernekleri Federasyonumuz adına 23.05.2017 tarihinde makamında yapılan ziyaret kapsamında kendilerine SUT'nde yapılmasını arzu ettiğimiz değişiklik taleplerimiz arz edildi.
Toplantı, Federasyon Başkanımız Sn. Kamil Nuri Gizer, Başkan Yardımcımız Sn. Hüseyin Fatih İşçimen ve Federasyonumuz Eğitim ve Mevzuat Komisyonu Başkanı Sn. Taylan Küçüker'in katılımı ile gerçekleşmiştir.
Sayın Kurum Başkanımızın fevkalade nazik ve samimi kabulunde gözlükçü ve optisyen meslektaşlarımızın sıkıntı ve talepleri dile getirilmiş, öneri ve taleplerimizi içeren kapsamlı raporumuz ve ekleri kendilerine takdim edilmiştir.
Raporumuz ve gerekçeleri sayın Kurum Başkanımızca samimi ve yerinde bulunmuştur. Raporumuz Sayın Kurum Başkanımızca takibi ve üzerinde çalışma başlatılması için gerekli birimlere sevk edilmiş ve Federasyonumuz adına yapılan ziyaret, önümüzdeki günlerde Mübarek Ramazan ayı içinde tekrar yan yana gelerek gerekli istişarelerin yapılması kararı ile son bulmuştur.
Ekte siz değerli meslektaşlarımızın bilgi takdir ve değerlendirmelerine açılan raporumuz içeriği konularda, ortaya çıkacak tüm gelişmeler siz gözlükçü ve optisyenler ile anında paylaşılacaktır.
Bu vesile Kurum Başkanımız Sn. Dr. Mehmet Selim Bağlı'ya meslektaşlarımız adına teşekkürlerimizi sunar başarılı çalışmalarının devamını dileriz.
Saygılarımızla
Tarih: 17/05/2017
Sayı: 17/20
Konu: Sağlık Uygulama Tebliği ’’SUT’’ da değişiklik yapılmasını talep ettiğimiz hususlar hk.
T.C
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI'NA
ANKARA
2013 yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinin, 3.3.3.A ilgili maddesinin 5’ inci fıkrasında ’’Gözlük camı ve çerçevelerinin yenilenme süresi 3 yıldır. Ancak, görme bozukluğunda 0.50 diyoptrilik değişiklik olması halinde gözlük camı süresinden önce yenilenebilir’’hükmü yer almaktadır.
Gözlük reçetesindeki ilk spheric değer (Sph.) gözün konkav ya da konveks lensle düzeltileceğini ve dioptri gücünü gösterir. İkinci silindirik değer (Cyl.) astimatizma olup olmadığını ve dioptri gücünü gösterir. Üçüncü değer (Aks) astigmatın açısını belirtir. Sph. ile gösterilen bölüm sferik lensi tanımlar burada yazılan artı değerler hipermetropi, eksi ile yazılan değerler miyopiyi gösterir. Gözlük reçetesinde Yakın görme ile ilgili olan ikinci satır genellikle 40 yaşından sonra ortaya çıkan presbiyopiyi ifade eder. Bu aynı zamanda reçetedeki şematik resimde de belirtilir.
Sferik (Sph), Silindirik (Cyl) lensler 0,25 Diyoptri aralıklarla üretilir. Görme kalitesi ve keskinliği bu kadar küçük değerlerle değişebilir. Silindirik (Cyl) lenste açılar (aks) değerleri (1*, 180*) arasında değişir. Her derece camın diyoptri sistemini yani kırma gücünü değiştirir. 0.25 diyoptri’lik numara farklılığı özellikle astigmatizm de görme keskinliği ve görme kalitesinin artırılmasında çok önemlidir. Astigmatizm de açıların değişmesi dahi görme keskinliği ve görme kalitesini etkilemektedir. Yazı ekine bu konuyla ilgili bilimsel bir makale eklenmiştir. Dünya da ki tüm optik cam üreticileri 0.25 diyoptri’ lik aralıklarla 0.25 diyoptri den 30.00 diyoptri ye kadar üretim yaparlar. Tüm dünya da geçerli olan bu sistem kurumunuz tarafından tasarruf amacıyla göz ardı edilmiştir. Refraksiyon kusurunun belirlenmesi ve gözlük numarasının yenilenmesi bu manada koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmeti olarak mütalaa edilmelidir.
Dünya genelinde ve ülkemizde görme keskinliği kaybı ve körlük oranları yaşlanmaya bağlı olarak artmaktadır. Gözlük hak ediş süresinin uzaması; periyodik göz muayenelerinin yapılmasının önündeki en büyük engel olduğu gibi erken teşhis ve tedaviyi geciktirerek körlükle sonuçlana bilecek hasatlıklara davetiye çıkarır. Körlük; düzenli periyodik görme muayeneleri, erken teşhis, tedavi ve yakın takip ile önlenebilir. Periyodik muayeneler bir anlamda koruyucu sağlık hizmeti görevi görür. Kurumunuz tarafından sigortalılarınızın göz muayenelerine bir sınırlama getirilmemiş olmamasına rağmen hastalarda periyodik göz muayeneleri gözlük hak ediş süresi ile ilişkilendirilerek periyodik muayene olma süresi ötelenmektedir.
Yaşlanan nüfus, çalışma hayatında yaşlı nüfusun artması, eğitim ihtiyacı olan genç nüfusun detaylı ve net görme gereği gözlüğe olan ihtiyacı artırmaktadır. Toplumumuzda görme bozukluğu ile mücadele etmek demek, temel nedensel koşullarının anlaşılması ve ele alınması demektir. Ülkemizde, glokom, katarakt, diyabet ve yaşa bağlı maküla dejenerasyonu, ampliyopi vb. göz hastalıklarının erken dönemde teşhis ve tedavisinin yapılması geri dönüşü olmayan görme bozukluklarını önleyecektir.
Bireylerin görme kalitesinin artırılması iş verimliliğini ve üretimi artırır. Çerçeve hak ediş süresinin 3 seneden iki seneye indirilmesi, düşünülenin tam tersine kamu yararına daha az maliyetli daha çok ve daha iyi sağlık hizmeti sunumuna imkân verme fırsatı yaratacaktır.
Refraktif görme kusurları düzeltilebilecek hastalara ulaşmak, bu hastaların yaşam kalitesini konforunu ve güvenliklerini artırmak sosyal devlet olmanın gereğidir. Görme kaybının bireylerin yaşam kalitesine önemli etkileri vardır. Görme kaybı bireyin özgürlüklerini sınırlar, iş ve okul başarısını olumsuz etkiler, trafik kazalarına sebebiyet verir. Görme kaybı bireylerde depresyona yol açabilir. Kalıcı görme kaybı olan bireylerde Deprasyon riski 3.5 kat daha fazladır. Koruyucu göz ve görme sağlığı hizmetleri ve erken teşhis önceliğimiz olmalıdır.
Yine 2013 yılı Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliğinin, 3.3.3.A ilgili maddesinin 6’ inci fıkrasında ’’Büyüme ve gelişme çağındaki çocukların kullanması gereken gözlük cam ve çerçeveleri çocuğun büyüme ve gelişmesi nedeni ile kullanılamadığının ve yenilenmesi gerektiğinin sağlık kurulu raporu/e-rapor ile belgelenmesi koşuluyla süresinden önce yenilenebilir.’’ hükmü yer almaktadır.
Çocukluk çağında doğumdan itibaren 3-4 ay sonra görme duyusu gelişmeye baslar. Çocuklarda görme duyusu gelişimi 7-10 yaş arasında tamamlanır. Doğumdan bu zamana kadar geçen süre içerisinde oluşan görme bozuklukları, özellikle küçük yastaki çocukların şikâyetlerini tam olarak anlatamaması nedeniyle çok uzun süre fark edilemeyebilir. Yeni doğan, bebeklik ve çocukluk çağında gözün saggital boyu, kornea ve lensin fiziksel özellikleri ve buna bağlı olarak kırma gücü çok hızla değişir. Göz boyu 6-8 ayda 17mm, 1 yaşında 20,5mm iken erişkinlerde 23 mm olur, konunun öneminin anlaşılabilmesi için şu örnek yerinde olacaktır; göz boyundaki her 1 mm lik uzunluk 3 dpt miyopiye neden olur, çocukluk çağında gözün saggital boyundaki hızlı değişim muayene periyodunun sık tutulmasının önemini işaret etmektedir. Bu nedenlerle yeni doğan bebeklerde çocuk hastalıkları uzmanı tarafından yapılan muayeneyi takiben 6-8 ay arasında ilk kez devamında 1 yaşında ve 3 yaşında herhangi bir problem görülmese dahi göz hekimi tarafından muayene esas olmalıdır. Çocukluk çağında tedavi edilemeyen göz tembelliği, şaşılık gibi önemli göz rahatsızlıkları okul öncesi dönemde her 20 çocuktan birini etkilemektedir. Okul döneminde ise her 4 çocuktan birinde Miyop, hipermetrop veya astigmatizm gibi görme kusurlarına sıkça rastlanır. Görme kusurlarının erken teşhis ve tedavisi sağlıklı nesiller yetiştirmek adına önemli bir kamu sağlığı hizmetidir. Refraksiyon kusurları çocukların okul başarısını etkiler, görmeyen çocuk öğrenemez.
Çocuklarda gözlük hak ediş süresinin yetişkinlerle bir tutulması, çocukların anatomik göz ve iskelet yapısının gelişimi, öğrenme güdülerinin yeni gelişmesine paralel olarak çok hareketli olmaları, çocuklarda ince motor kas gelişiminin ve senkronizasyon yetisinin tam gelişmemesi nedeniyle tüm kişisel malzemelerini kullanırken gösterdikleri dikkat ve özensizliğin gözlükleri içinde geçerli olması nedeniyle gözlüklerinin kullanım ömrünü de doğal olarak olumsuz etkilemektedir. Bu nedenler ile çocukların gözlükleri yetişkinlere oranla daha kısa sürede kullanılamaz hale gelebilir, kırılabilir ve deforme olabilir. Çocukluk çağı fiziksel gelişme ve öğrenme dönemidir. Yürürlükteki mevzuata göre doktor raporu ile süre kısıtlaması olmadan gözlük alınabilir ancak, rapor uygulamasını ebeveynler bilmemektedir.
Hak ediş süresinin çocukluk çağında 14 yaşına kadar 1 yıl olarak işaret edilmesi; raporla işaret edilen doğru ve yerinde tanınan hakkın, ilgi maddeden rapor şartının kaldırılarak çocukluk çağında 14 yaşına kadar gözlük hak ediş süresi 1 yıldır olarak yeniden düzenlenmesi söz konusu hak edişin kullanılması konusunda, bürokratik işlemlerin zorluklarının ortadan kaldırılarak bu gün için işaret edilen hakkın uygulanabilir kılınmasından ibaret olacaktır.
TUİK verilerine göre yıllık ortalama %9 enflasyonun olduğu ülkemizde, 2011 yılından beri gözlük cam ve çerçeve bedellerine zam yapılmamıştır. İthal çerçeve için 35 TL yerli çerçeve için 40 TL, cam için ortalama 10-15 TL ödenmektedir. Enflasyon ve döviz artışları sebebi ile Optisyenlik müesseselerinin hizmet ve işçilik maliyetleri arttığı gibi girdi maliyetleri de katlanarak artmıştır.
Türkiye’de son 5 yılda Tuik verilerine göre tüm sağlık harcamalarına kurumunuz tarafından toplam 428 milyar 673 milyon TL ödeme yapılmıştır. Görmeye yardımcı malzemeler için ödenen bedel diğer sağlık harcamaları ile kıyaslandığı zaman oldukça düşük bir rakam olduğu ortaya çıkacaktır. Kurumunuz yılda 6,5 milyon gözlük satın almakta ve kurumunuz sigortalılarına 3 yılda bir ödeme yapılmaktadır. Sağlık harcamaları içerisinde, gözlük için ödenen bedel yıllık %0,4’den az olup 350 milyon TL civarındadır.
Optisyenlik müesseseleri reçete muhteviyatındaki tıbbi malzemeleri mesleki bilgi ve teknik donanımları ile birleştirerek kişiye özel görmeye yardımcı bir tıbbi cihaz haline getirerek 2 yıl garanti ve sağlık danışmanlığı hizmeti verirler. Sağlık hizmet sunucusu olarak verdiğimiz tüm bu hizmet ve işçilikler mesleğimizin bir formasyon mesleği olduğunun ispatı niteliğindedir.
Optik Cam bedeli ile işçilik hizmet bedelleri SUT EK6 da yapılacak yeni düzenlemede ayrı ayrı değerlendirilmeli ve Eczacılıkta olduğu gibi Optisyenlik müesseselerinin işçilik hizmet bedeli ve meslek hakkı ayrıca fiyatlandırılmalıdır. Optisyenler’ in, Eczacılar gibi işçilik hizmet bedeli ve meslek hakkı talep etmeleri en doğal haklarıdır.
Cam, çerçeve, işçilik hizmetbedeli ve meslek hakkının kamu imkânları da gözetilerek iyileştirilmesi kaçınılmaz bir hal almıştır. Kurumunuzdan talebimiz yeni yapılacak SUT düzenlemesinde cam, çerçeve, hizmet bedeli ve meslek hakkının günümüz şartlarına göre yeniden düzenlenmesi ve fiyat tespit komisyonuna meslektaşlarımızı temsilen meslek kuruluşlarımızın davet edilmesidir.
13 Haziran 2014 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan Garanti Belgesi Yönetmeliğinde gözlük çerçevesinin garanti süresi 2 yıl olarak belirlenmiş olmakla birlikte, Ophtalmik gözlük camlarının sahip oldukları teknik özelliklerin kullanıma ve zamana bağlı olarak optik özelliklerini kaybedeceği peşinen kabul edildiğinden gözlük camları ile ilgili bir garanti süresi bulunmamaktadır.
SUT Liste 4 EK6 da Görmeye Yardımcı Tıbbi Malzemeler listesinde yer almayanRX kategorisindedeğerlendirilen cam gruplarının listeye ilave edilmesi kurumunuza ek bir mali yük getirmeyeceği gibi uygulamada görülen aksaklıkları ortadan kaldıracak ve sigortalılarınızın yaşadığı hak mahrumiyetlerini giderecektir.
Sonuç olarak yukarıda açıkladığımız gerekçeler doğrultusunda, ’’Ancak, görme bozukluğunda 0.50 diyoptrilik değişiklik olması halinde gözlük camı süresinden önce yenilenebilir’’ hükmünün ’’numara ve/veya aks değişikliği halinde süresinden önce yenilenebilir’’ şeklinde, çerçeve hak ediş süresinin de çocuklarda 14 yaşına kadar yılda 1, yetişkinlerde ise 2 yılda bir yenilebilir şeklinde düzenlenmesi, ayrıca Optik cam ve çerçeve bedelleri, işçilik hizmet bedeli ve meslek hakkının SUT fiyatlandırma komisyonunda sivil toplum kuruluşlarımızın da görüşleri alınarak yeniden değerlendirilmesi, düzenlenmesi ve tarafımıza bilgi verilmesi hususunda gereğini saygılarımızla, arz ederiz.
Yönetim Kurulu Adına
Başkan
Kamil Nuri GİZER