Bu sitelere ürün temin eden bir elin parmağını geçmeyen kontak lens tedarikçilerinin daha sorumlu davranarak halk sağlığını olumsuz etkileyecek haksız rekabet yaratan ticari uygulamalarından bir an önce vaz geçmeleri gerekmektedir. İnternet üzerinden satış yapan optisyenlik müesseseleri de bu haksız rekabet ve internet üzerinden satışı yasak olan kamu sağlığını bozan uygulamalarına son vermelidirler.
Bilindiği gibi, Gözlükçüler/Optisyenler; özel meslek kanunu olan, T.C Sağlık Bakanlığının gözetim ve denetiminde çalışan çok önemli bir sağlık mesleğidir.
Her türlü (numaralı ve numarasız kozmetik) kontak lens 5193 Sayılı Optisyenlik hakkındaki özel meslek kanunumuza göre, reçete karşılığı SADECE optisyenlik müessesesinde satılan ilaç ve tedavi kapsamında değerlendirilen tıbbi cihazdır. İnternet üzerinden satışı ve reklamının yapılması yasaktır.
Mevzuatımıza göre, Optisyen/Gözlükçüler dışında hiçbir kurum kuruluş şahıs ve meslek mensubunun kontak lens satış yetkisi yoktur. Optisyenlik müesseselerinin her türlü kontak lensi internet üzerinden PAZARLAMALARI ve SATMALARI KESİNLİKLE YASAKTIR. Hekim reçetesi ile reçete kayıt defterine kayıt işlemlerini yaptıktan sonra sadece optisyenlik müesseslerinde satışı yapılabilir.
Kontak lenslerin satışı 5193 sayılı meslek kanunu ile düzenlenmesine rağmen, Göz hekimleri, medikaller, Eczaneler(Gözlükçülük ruhsatı olmayan),Dal merkezleri, parfümeriler, büyük marketler, çok sayıda İNTERNET sitesi, özel hastaneler, üzerinden satılma alışkanlığı mevzuata aykırı sürdürülmektedir. Gözlükçü dışında kontak lens satanlar için, Yasa 35.000 TL para cezası öngörmektedir. Gözlükçülerin internet üzerinden satış yapmaları yasaktır.
Yetkisiz ve bilgisiz mesleki niteliği bulunmayanlar tarafından yapılan bu satışlar ve uygulamalar, hijyen(sağlık) bilgisinden yoksun kullanımlar yüzünden, göz ve görme sağlığı özetle halk sağlığı tehlikeye atılmaktadır. Kozmetik numarasız bir kontak lensle, numaralı lensin risk açısından bir farkı yoktur. 5193 sayılı kanunun amaç bölümünde "toplumun ve fertlerin sağlığını korumak" görevi yasa ile gözlükçülere emredilmiştir tüm sağlık mesleklerinde temel etik kuraldır. Gözlükçülük bir formasyon mesleğidir. Aynı zamanda sağlık danışmanlık hizmeti vermektedirler. Endişelerimiz ticari değil halk sağlığı adına meslekidir. İlaç ve tedavi kapsamında geri ödeme sisteminde olan sadece hekim reçetesi ile optisyenlik müessesinde satışına izin verilen kontak lensleri optisyenlik müesseselerinin de internet üzerinden satmaları yasaktır. Mesleki mevzuatımıza göre yasak olan internet üzerinden kontak lens satışı mesleğimize olan güven ve saygıyı da azaltmaktadır.
ÜRÜN TAKİP SİSTEMİ GELİYOR
15 Kasın 2015 tarihinden itibaren, medikaller ve tıbbi cihaz satıcıları Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılacak, her müessese bir sorumlu müdür bulunduracak ve senede iki kez periyodik olarak denetlenecektir.
Sağlık Bakanlığı TİTCK Kurumu İlaçta olduğu gibi; Tıbbi cihaz ve Kozmetik ürünlerde de Ürün takip sistemi başlatacak. , Şu anda uygulanan İlaç Takip Sistemi Projesi ile piyasada bulunan tüm ilaçların, kutu bazında bir takip numarası ile kayıt altına alınarak üretimden tüketilinceye kadar her aşamada takibi sağlanmaktadır. İlacın üretim ya da ithalatından hastaya ulaşmasına kadar ilaçla ilgili tüm hareketler sistem tarafından kayıt altına alınmaktadır. Sistem, her kutu ilacı gittiği her noktadan bildirim alarak, ilacı tüm yaşam döngüsü boyunca izlemeyi gerçekleştirmektedir.
SB TİTCK, İlaçta olduğu gibi, Kozmetik ürünler ve Tıbbi cihazlar içinde ürün takip sistemini başlatmak için çalışmalar yapıyor. 2016 üreticiler, 2017 den itibaren perakendeciler dâhil bütün paydaşlar ürün takip sistemine dâhil edilecektir.
ÜTS Projesi ile
Amaç: Tıbbi Cihaz ve Kozmetik Ürünlerin tekil bazlı takibi ile ithal edilen ürünlerin gümrükten geçişinden itibaren, son kullanıcıya kadar tüm süreçlerin takip edilmesi yurt içinde üretilen ürünlerin piyasaya arzından itibaren, son kullanıcıya kadar tüm süreçlerin takip edilmesi ihraç edilen ürünlerin sayısal verilerinin tutulması
ÜTS ile Kurum tarafından hedeflenen;
Hasta güvenliğinin sağlanmasına katkıda bulunmak, Tıbbi cihazların ve kozmetik ürünlerin izlenebilirliğini sağlamak, Denetim hizmetlerinin sağlıklı ve etkili şekilde yürütülmesini sağlayacak bir altyapı oluşturmak, Tıbbi cihazların ve kozmetik ürünlerin kullanımı sırasında ortaya çıkabilecek tehlikelere karşı İdare'nin hızlı önlem almasını sağlayacak bir altyapı oluşturmak. Tıbbi cihazların ve kozmetik ürünlerin takibinin yapılması ile kayıt dışı ekonominin önlenmesine katkıda bulunmak için kullanılacak ve ülkemizde üretilen veya ithal edilen tüm tıbbi cihazların ve kozmetik ürünlerin üretim bandından, satılıp kullanıldığı yere ve hastaya kadar takip edilebilmesi için altyapı sağlayacak bir sistemin geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Dolayısıyla hekim reçetesi ile sadece optisyenlik müesseselerinde satışına izin verilen gözlük çerçevesi, gözlük camı, kozmetik ve numaralı kontak lenslerde ilaç ve tedavi kapsamında tıbbi cihaz oldukları için bu kapsamda değerlendirilecektir.
Ürün takibi sisteminin 2017 de tamamen hayata geçmesi ile birlikte yetkisiz kişilerin internet üzerinden e- ticaret yolu ile satışları, medikaller, hekim satışları, kaçak sahte taklit optik ürünlerin satışı ve kullanımı en aza indirilecektir.
İnsanın göz ve görme sağlığı üzerinden pazarlamacılık yapılamaz. Yasa kontak lensin optisyen/gözlükçü tarafından optisyenlik müessesesinde hastaya hekim reçetesi karşılığı verilmesini emretmektedir. İnternet üzerinden gözlükçüde dahil tüm kurum ve kuruluşların satış yapması yasaktır.
Tüm sağlık mesleklerinde olduğu gibi,5193 sayılı optisyenilk hakkındaki meslek kanunumuzun amaç bölümünde, toplumun ve fertlerin sağlığı, gözlükçülere emredilmiştir. İnternet üzerinden satış, ticaret mantığıdır. Mesleğimiz sağlık mesleğidir. Gözlükçüler olarak, İşporta ve internet üzerinden reçete ile satılan optik ürünlerin satışını kesinlikle istemiyoruz. İşporta ve İnternet Optisyenlik müessesesi değildir.
İnternet üzerinden satış yapanlar önce mevzuata uygun bir optisyenlik müessesesi açmakta, sonra bir internet sitesi kurmakta ve e- ticaret yolu ile satış yapmaları yasak olmasına rağmen pazarlama yapmaktadırlar. Optisyenlik müesseslerine KONTAK LENS TEDARİKÇİLERİNİN direk kontak lens satmaları ve fatura etmelerinde yasal bir engel yoktur. Daha sonra internet üzerinden satış yapılması yasak olmasına rağmen bir internet sitesi kurarak haksız rekabet yapmakta kamu sağlığını bozacak ticari faaliyet göstermektedir. Sağlık Bakanlığı yapılan her şikâyeti değerlendirmekte ilgili site bir optisyenlik müessesine aitse 6.000 TL para cezası 3 ay meslekten men cezası vermektedir. Çok yüksek ciro yapan bu siteler için cezalar caydırıcı değildir. Cezayı ödeyip yeni bir mesul müdürle yeniden yasal olmayan haksız kamu sağlığını bozan ticari faaliyetine devam etmektedir. Özetle mevcut cezalar caydırıcı nitelikte değildir.
İNTERNET SATIŞLARININ ÖNLENMESİ İÇİN YAPILMASI GEREKLİ YASAL DÜZENLEMELER NEDİR?
ECZANELERDEKİ UYGULAMLAR:
Eczanelerde; İnternetten her türlü ilaç satışı yasaktır. Eczacılar kendi adlarına veya eczaneleri adına internet sitesi kuramaz. 10 bin ila 500 bin TL idari para cezası, kanuna aykırı şekilde tanıtım ve satışının yapılması durumunda ise son 1 yıllık satış hasılatının toplamının 5 katına kadar idari para cezası verilecektir.
Fiillerin tekrarı halinde verilecek idari para cezasının, daha önce verilen cezanın iki katı olarak uygulanır.
Avrupa'da ilaç satış güvenliğine ilişkin önlemler geliştirilmesine rağmen, internet siteleri üzerinden sahte ilaç satışı ve bu konudaki güvenlik açığı devam emektedir. İngiltere'de son 5 yılda 14 bin web sitesinin sahte ilaç sattıkları için kapatıldığını ya da bu sitelerin yayını durdurulmuştur. Avusturya, İtalya, İsviçre ve Norveç'te internetten satışa izin yoktur. Sağlık ile ilgili bir alanda AB 'ne üye ülkeler toplumun ihtiyacına ve ekonomik imkânlarına göre gerekli gördüğü düzenlemeyi yapabilir.
1)5193 SAYILI ÖZEL MESLEK KANUNUMUZA, Eczanelerde olduğu gibi optisyenlik müesseseleri e-ticaret amacıyla internet sitesi kuramazlar şeklinde bir yasal düzenleme ile internet üzerinden satış ve tanıtımının yapılması halinde Bakanlık tarafından derhal erişim engellenmesi problemlerimizi çözecektir. Bu yönde konfederasyonumuzun çalışmaları ve girişimleri sürmektedir.
2)Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen; Medikal ve tıbbi cihaz tedarikçilerinin bir an önce ruhsatlanması ve denetlenmesi, ÜRÜN TAKİP SİSTEMİNİN hızlı bir şekilde hayata geçirilmesi internet üzerinden yasak olan ticari faaliyetleri sınırlayacaktır.
3) Bu sitelere ürün temin eden bir elin parmağını geçmeyen kontak lens tedarikçilerinin daha sorumlu davranarak halk sağlığının olumsuz etkileyecek ticari uygulamalardan bir an önce vaz geçmeleri gerekmektedir. İnternet üzerinden satış yapan optisyenlik müesseseleri de bu haksız rekabet ve internet üzerinden satışı yasak olan kamu sağlığını bozan uygulamalarına son vermelidirler. Meslektaşlarımız ve tedarikçilerimiz yasal mesleki mevzuatımıza uygun hareket etmelidir. Tedarikçilerimizin ticari bir kaybı olmayacaktır. İnternet sitelerine temin ettikleri ürünleri optisyenlik müesseseleri üzerinden satabileceklerdir.
4)Kalıcı görme kayıplarına sebep olacak çeşitli sağlık problemleri yaratan internet satışları için toplumun ve meslektaşlarımızın bilgilendirilmesi için kamu spotu ve eğitim seminerleri düzenlenmelidir. İnternetten satış kalıcı görme kayıplarına sebep olacak glakom retina dekoltmanı gibi hastalıkların teşhisini de geciktirmektedir. İnternet üzerinden kontak lens satışı ile ilgili problemlerimizi tedarikçilerimiz meslek kuruluşlarımız ve meslektaşlarımız el ele vererek diyalog ile çözmeliyiz.
5)Faturasız satışı önleyeceği için Kamu kamu katma değer vergisinin kaybının da önüne geçilecektir.
6 )İnternet satışları ile ilgili yasal düzenleme ,ürün takip sistemi, tıbbi cihaz tedarikçilerinin ruhsatlandırılması sadece kontak lenslerin değil tüm optik ürünlerin ( Gözlük cam ve çerçevelerinin) ,sahte taklit miadı dolmuş kozmetik ve numaraları lenslerin internet üzerinden satışını engelleyecektir.
7)İnternetten ONLİNE (e-ticaret) satışı optisyenlik Müessesi dahi olsa yasaktır. Bu konuda Sağlık Bakanlığımızın Hukuki görüşü mevcuttur.
Taylan KÜÇÜKER
Eczacı Gözlükçü
Gözlükçüler Ve Optisyenler Konfederasyonu
Yönetim Kurulu Üyesi