Bebeklerde Göz Tansiyonu
"Primer" konjenital glokom terimi göz içi başmandaki artışa sadece genetik bir bozukluk sonucu kanal sisteminin gelişimindeki hatanın yol açtığı durumu anlatır. "Sekonder" konjenital glokom ise sağlıklı gelişen ve genetik bozukluk olmayan bir bebek gözünde başka sebeplere bağlı (örneğin doğumsal katarakt ameliyatı, çeşitli göz içi tümörleri, iltihapları vs gibi sebeplere bağlı) göz tansiyonundaki artışı tanımlar.
Primer konjenital glokom gelişimsel glokomların büyük çoğunluğunu oluşturur. Görülme sıklığı 1:10.000 canlı doğumdur. Genellikle her iki göz birlikte etkilenir ama ciddiyet farklı olabilir. Tek taraflı hastalık sıklığı %25-30'dır. Erkek bebekler kızlardan biraz daha fazla etkilenirler
Bebek ve Çocuklarda Glokom Belirtileri
Büyük Göz
Bebeklerde gözün ön tabakası (sklera) yetişkinlere kıyasla daha esnek ve yumu-şaktır. Bu yüzden göz içi basınç yükseldiği zaman göz bir balon misali genişleyecek ve büyüyecektir. Bundan dolayı eskiden Konjenital glokoma buftalmus (öküzgözü) deniliyordu. Bu belirti bebeklerde yüksek göz içi basıncının en iyi belirtilerinden biridir. Göz içi basıncın normal sınırla gelmesi bu durumun gerilemesine (normal boyutlara) sebep olmasa da ilerlemesini durduracaktır.
Işık Hassasiyet
Yüksek göz içi basıncı olan bebekler çoğu zaman ışığa karşı çok hassas oluyorlar. Bunun birçok sebebi vardır. Gözün ön penceresi olan korna ödemli ve bulanık olduğundan rahatsızlık verebilir. Kornea tamamen saydam olmadığı zaman üzerinden geçen ışınları yansıtmakta ve parlaklık oluşturmaktadır. Böyle durumlarda aydınlık ortamlarda koyu camların kullanımı çok zararlı değildir. Göz içi basınç normal sınırlara düşürülünce zaman içinde bu hassasiyet geçecektir.
Bulanık Kornea
Kornea iç yüzeyinde korneadan hümör aközü uzaklaştıran ve böylece kornea saydamlığını koruyan küçük hücreler bulunmaktadır. Göz içi basıncı aniden yükselince hümör aköz hücrelerin arasından korneaya sızar ve onu ödemleştirir ve bulanıklaştırır. Eğer kornea yüzeyince küçük skarlar (nedbe) var ise onlar da bulanık görüntü oluşturabilir. Göz içi basınç normal sınırlara düşünce bulanıklık zaman içine geriler fakat bu bazen birkaç ay ya da daha fazla zaman alabilir.
Göz Sulanması
Sulanma irritasyona (tahriş) oluşabilecek doğal tepkidir. Eğer yüksek göz içi basıncına bağlı olarak ışık yansımaları ve korneal ödem var ise sulanma doğal refleks olarak gelişecektir. Basınç normal sınırlara düşürülünce sulanma geçecektir.
Az görme ve Titreyen Göz (Nistagmus)
Yüksek göz içi basıncına bağlı olarak kornea bulanıklığı ya da optik sinir (görsel iletiyi gözden beyine ulaştıran sinir) hara-biyetine bağlı az görme ve göz titremesi gelişebilir.
Şaşılık (strabismus)
Bazı bebeklerde az gören gözde kayma gelişebilir, bu kayma burun köküne doğru (içeriye) ya da dışarıya doğru olabilir.
Konjenital Glokomda Tanı
Uyanık durumda bebeklerde ağlamaya bağlı olarak göz içi basıncı ani yükselir. Bu nedenle konjenital glokom şüphesi duyulan her bebekte gözlerin ayrıntılı değerlendirilmesi ancak "genel anestezi" altında yapılır.
Mutlaka ayrıntılı göz kontrolü ve basınç ölçümü yapılmalı, göz içinde görme siniri ve görme tabakası muayene edilmelidir.
Primer Konjenital Glokom
Primer konjenital glokom diğer gelişimsel glokomlardan ve glokoma benzer klinik bulgular verebilen hastalıklardan mutlaka ayrılmalıdır. Sıklıkla doğuştan gözyaşı kanal tıkanıklığı (konjenital dakriosistit) ile karıştınlabilir.
Ayrıca bazı ailelerin çocuklarında herhangi bir hastalık olmak-sızın genetik olarak gözün kornea dokusu büyüktür (Megalokornea). Özellikle zor doğumlarda oluşan kornea dokusundaki yırtılmalar, bazı metabolik hastalıklarda görülen kornea dokusunda şeffaflığın kaybı, ya da bazı kalıtımsal kornea hastalıkları (CHED sendromu gibi) kornea dokusunun şeffaflığını bozarak konjenital glokom ile karışabilir. Diğer bulgulara ve klinik belirtilere göre yapılacak ayırıcı tanı ile bu tablolar tanınabilir.
Birçok vakada, klinik bulgular ve GAA muayene bulguları ile (buftalmus, göz tansiyonu yüksekliği, kornea değişiklikleri, optik disk görünümü) deneyimli glokom uzmanı primer konjenital glokom tanısını rahatça koyabilir.
Konjenital Glokomdada Tedavi
Primer konjenital glokomun tedavisi "CERRAHİ"dir. Tıbbi tedavi, ancak cerrahiye hazırlık döneminde ve cerrahi sonrası daha fazla göz tansiyonu azalması istenilen durumlarda başvurulan yardımcı tedavidir.
Cerrahi tedavinin ne olacağı, patolojik bozukluğun tipine ve yaygınlığına, gözde oluşan hasar ciddiyetine göre hekim tarafından belirlenir. Konjenital glokomlu olgularda ilk uygulanacak cerrahi tedavinin önemi büyüktür. Başarılı uygulanan ilk cerrahi ile olguların yaklaşık %70'inde yeterli göz tansiyonu düşüşü elde edilir. Ancak ilk cerrahi başarısız olursa daha sonra uygulanacak diğer tedavilerde başarı şansı azalmaktadır.
Bu nedenle ailelerin bebeklerinde konjenital glokom şüphesi duydukları anda konunun uzmanı bir hekimle görüşmeleri ve kontrol altına girmeleri çok önemlidir. Unutmayalım ki konjenital glokom tedavi edilebilen bir hastalıktır, ancak tedavisiz kalırsa ya da yeterli tedavi edilemezse ciddi görme kaybı ile sonuçlanır.
Kaynak: dunyacocukgazetesi.com