Gözlük ve Kontak Lens Nasıl Çalışır?

GÖZLÜK:

Gözlük camlarının büyüteç olarak kitap yazılarını büyütmek için kullanımı 1000 sene kadar geriden başlamıştır. Görmeyi düzeltici camların gözün önünde gözlük olarak kullanılması 1200'lü yıllarda Marco Polo'nun seyahatnamesine kadar gider. Hipermetropun dışbükey camlarla ve miyopinin içbükey camlarla düzeltilmesinin nedenlerini ilk defa Kepler 1604'de açıklamıştır.

Gözlük, gözün kırma kusurlarını düzeltmek için gözün önüne konan düzeltici camlardır. Miyop gözlerde odak noktası retinanın önünde olduğu için gözün önüne içükey / kalın kenarlı mercek konularak ışık ışınlarının odak noktası arkaya kaydırılır. Hipermetropi ve presbiyopide odak noktası retinanın arkasındadır ve dışbükey / ince kenarlı mercek ile odak noktası öne çekilir. Astigmatizmanın ana meridyenlerine konan silindirik mercekle 2 ana meridyende odaklanan ışınlar toplanır.

Merceklerin içbükey ve dışabükey olmaları dolayısıyla kırıcı güçleri yanında bir de prizmatik etkileri vardır. Yani içbükey mercekler görüntüyü merceğin ortasına doğru toplama eğilimindeler iken dışbükey mercekler gözüntüyü yayma eğilimindedirler. Bu özelliklerinden ötürü bir takım şaşılık tiplerinde şaşılığı kontrol altına almak için kullanılırlar.

Ayrı bir yakın gözlük olasılığına ek olarak aynı cam içinde camın alt bölümüne yakın gözlük camı monte edilebilmektedir. Bifokal tiplerde olduğu gibi 2 odaklı bir gözlük veya multifokal camlarda olduğu gibi çok odaklı, odak noktaları gözün uzağa ve yakına bakış yönlerine dereceli olarak yerleştirilmiş uzak-yakın gözlük seçenekleri vardır.

Gözlük camları hafiflik ön tasarıda olduğu için organik plastik maddeden yapılırlar ve inceltilirler. Üzerlerine ışınların bir bölümünü yansıtıcı, polarize edici, toz, su ve kire karşı filtreler monte edilebilir.

KONTAK LENS:

Kontak lens göz yüzeyine yerleştirilen ince bir mercektir. Görme düzeltmesi, estetik emelli veya tedavi emelli takılabilir. Optik olarak gözlükle karşılaştırıldığında kontak lensler kalifiye çevresel görüş sağlar ve üzerine toz, leke birikmemesi de avantajları arasında sayılır.

Kontak lens fikri öncelikle 1508'de Leonardo da Vinci tarafından su dolu bir yarımkürenin göz yüzeyine yerleştirilmesi ile ortaya atılmıştır. Bu fikir sonra Descartes ve Young tarafından uygulanmış ve geliştirilmiştir. İlk başarılı kontak lensler 1880'lerin sonlarında Alman Göz Doktorları tarafından üfleme camlar ile üretilmiştir.

Kontak lens tipleri arasında sert ve yumuşak kontak lensler sayılabilir. Sert lenslerin kullanım meydanı daralmış olup, keratokonus gibi korneanın şeklinin bozulduğu hastalıklarda kullanılmaktadır. Lens materyalleri günümüze kadar birçok aşamadan geçmiştir ve oksijen geçirgenlikleri, su tutabilme kabiliyetleri, incelikleri, yüzey kayganlığı gibi özellikleri bulunmaktadır.

Miyop, hipermetrop ve astigmatizmayı düzeltebilirler, alt kısımlarında yakın presbiyopi için odak noktası bulunan multifokal lensler de kullanılmaktadır.

Kontak lens kullanımında hijyen esas olup, Göz Doktoru ve yetkili kişiler tarafından pratiği öğrenilerek kullanılmalıdır.

Prof. Dr.Halil BAHÇECİOĞLU

Kaynak: haberport.com