Göz Hastalıkları Araştırmaları İçin Yapay Göz

Göz Hastalıkları Araştırmaları İçin Yapay Göz Geliştirildi

Her gün saatlerce bilgisayar ekranına bakarak çalışan kişilerde, eninde sonunda göz yorgunluğu veya kuruma oluşmakta. Bu durum kendini tekrarlar ve şiddetlenirse, ‘kuru göz hastalığı’ (dry eye disease – DED) denilen rahatsızlığa dönüşebiliyor. Günümüzde her iki kişiden birinin bu rahatsızlıktan muzdarip olduğu belirtilmekte. Kuru göz hastalığı ve benzerlerinin tedavisi için sınırlı miktarda resmi ilaç bulunuyor. Çünkü bu hastalıklar için geliştirilen ilaçların başarısı ancak insan gözünde deneme yapılarak kanıtlanabilmekte. Bu da riskli olduğu için bilim insanları göz kırpabilen yapay göz geliştirmişler.

ABD’deki Pennsylvania Devlet Üniversitesi’nde Yardımcı Profesör Dan Huh liderliğinde geliştirilen yapay göz, ‘çip üzerinde göz’ (eye-on-a-chip) denilen bir cihaz. Bozuk para büyüklüğündeki göz, üç boyutlu yazıcıda basılmış bir ızgara üzerine yerleştirilen göz hücrelerinin büyümesi ile oluşuyor. Merkezdeki sarı renkli hücreler, sarıya boyanmış kornea hücreleri. Etrafında bulunan kırmızıya boyanmış hücreler ise, gözün beyaz kısmındaki dokuyu oluşturan konjonktiva hücreleri.

Göz hücrelerinin üst kısmında bulunan mekanik bir gözyaşı damarı, yapay göz parçalarına mavi renkli yapay yaş damlatıyor. Bu damlalar da yine mekanik bir gözkapağı tarafından tüm hücrelere eşit şekilde dağıltılıyor. Gözkapağının kendisi bir jelatin parçasından oluşmakta ve mini bir motor tarafından yukarı aşağıya hareket ettirilmekte. Jelatinden gözkapakları aynı insan gözkapağı hızında hareket ediyor, bu sayede gerçek göz gibi çalışması sağlanıyor.

Yapay gözkapağı üretmenin sebebi, insanların bilgisayara bakarken gözlerini normalden daha az kapatıp açıyor olmaları gerçeğine dayanmakta. Bu da göz üzerinde ince bir film olarak durması gereken yaş tabakasının gereğinden hızlı buharlaşmasına neden oluyor. Sonuçta bu durum yanma, kaşınma ve hatta kornea iltihabına kadar gidebilmekte. Araştırmacılar göz kapaklı yapay göz çipini, ev veya ofis ortamını simüle eden bir laboratuvar deneyinde kullanmışlar. Ortamın ısısı ve nemi gerçeğin aynısı şeklinde ayarlanmış. Ardından yapay gözkapakları ortalamadan daha az kapatılıp açılmış. Yapay gözün içindeki hücreler, aynı gerçek gözdeki hücreler gibi tepki vermişler.

Dahası, laboratuvar testlerinde yapay göz üzerinde denenen yeni bir nemlendirici ürün, gözün daha az kurumasına yol açmış. Ardından insan deneklerde tekrarlanan klinik testlerde, insan denekler de başarılı sonuçlar elde etmişler. Araştırma ekibi göz çipinin geliştirilip, ileride yeni ürünler için kullanılmasını umut ediyorlar. Ayrıca bu sistem sayesinde yeni kontak lensler ve göz ameliyatı tekniklerinin de geliştirilmesi mümkün denilmekte. Ekip tüm bulgularını ‘Nature Medicine’ dergisinde bir bilimsel makale ile sunuyor.

Kaynak: www.xtrlarge.com