Op.Dr. Şeyda Atabay'dan Göz Sağlığının Eğitimdeki Önemi

Çocuklarda göz bozukluğu olur mu?

Çocuklarda göz hastalığı nasıl anlaşılır?

Çocuklarda göz bozuklukları nasıl tedavi edilir?

Çocuklarda okul başarısında en etkili durumlardan biri göz bozukluklarıdır. Hipermetropi durumlarında bilhassa yakın çalışmalarda zorluklar, okurken satır atlama, uzun çalışmalarda yorulmalar ve çalışmaya karşı isteksizlik olmaktadır. Astigmatizma bozukluklarında ise odaklanma zorluğu yakın ve uzak çalışmalarda olurken, uzun süreli kitap okuma gibi durumlarda baş ağrısı yapabilmektedir.

Miyopi hastalığında ise yakın çalışmada hiç bir rahatsızlık yok iken uzak görme rahatsız edici olarak bozulmuştur ve derslerde tahtayı görememeye bağlı sorunlar ortaya çıkmaya başlar.

Çocuklarda okul öncesinde hipermetropi hastalığı daha sık görülürken okul çağından itibaren miyopi hastalıkları daha sık izlenmeye başlanmaktadır. Bunun nedeni okul çağı ile beraber yakın çalışmanın artmasıdır. Ancak son yıllarda bilgisayar kullanımının artması hatta ufak ekranlarda tablet ve telefonların sık kullanılır olmasıyla miyopi çok daha erken yaşlarda başlamakta ve ilerlemesi daha hızlı olmaktadır.

Astigmat bozuklukları sıklıkla göz yapısı ile alaka olmakta ve genetik özellikler taşımaktadır. Astigmat bozuklukları genelde yaşla beraber çok fazla bir artış göstermemek le beraber ergenlik dönemlerinde numaraların artması diğer hastalıklar hakkında uyarıcı olmaktadır.

Teknolojinin ilerlemesi ile göz bozukluklarının daha sık ve daha erken yaşlarda görülmektedir. Burada uzun süreli yakın odaklanmalar gözde miyopi gelişimlerini oldukça hızlandırmaktadır.

Çocukların görmediklerini ifade etmekte zorlanmaktadırlar. Ve göz tedavileri noksan kalmakta ve derslerde başarısızlıklar sanki öğrenme zorluğu varmış olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bu nedenle çocukların 1 yaşından itibaren her sene göz kontrolü olmaları gerekmektedir. Hastalık varlığında ise kontrol süreleri daha sık olmakta ve yaklaşık 6 ayda bir muayene tekrarları gerekmektedir. Çünkü çocuklar daimi bir büyüme döngüsünde olmalarından ötürü göz numaraları da sıklıkla değişmektedir. Ve çocuk muayene tekrarını geciktirilmesine bağlı olarak yanlış ve yetersiz gözlük kullanırsa bu fayda yerine ziyan getirebilmektedir. Bu sebeple hiçbir rahatsızlığı olmayan çocukların yılda 1, göz problemi olanların ise daha sık 6 ayda 1 gibi muayene tekrarlarını önermekteyiz. Bu süreler 15 yaşına kadar çocuklarda geçerlidir.

Bebeklerde ilk göz muayenesi ne vakit olmalıdır?

Bebeğiniz görüyor mu?? Gözleri ne kadar sağlıklı?

Bebekler görmediklerinde daha huzursuz ya da daha tepkisiz olabilirler. Dışardan bakıldığında herşey normal gözükebilir. Ancak mutlaka bir Göz Doktoru tarafından muayene edilmelidir. İlk muayenenin ilk 6 ay içinde yapılması oldukça önemlidir. Hiçbir hastalığı yakıştıramadığımız bebeklerimizde yetişkinlerde görülen pekçok hastalık olabilmektedir. Katarakt ve glokom hastalıkları bunlardan sadece bir kaçıdır…

Erken tanı yaşam kurtarır, erken göz hastalıkları tanısı ve tedavisi bize yeni renkli bir hayatın kapılarını açar..

Yeni doğan bebeğinizi hiç bir problem olmasa dahi ilk 6 ay içinde bir kere göz hastalıkları muayenesine götürmenizi ısrarla tavsiye etmekteyiz. Görmeyen göz öğrenemez ve tembel kalır. Erken dönemde tanısı koyduğumuz ve tedavi ettiğimiz pek çok bebeğimiz şimdi görebiliyor.. Bebekler görmediklerini anlatamaz, dışarıdan bakınca herhangi mesele gözükmeyebilir.

Artık gelişmiş cihazlar sayesinde 1 aylık bebekte bile çok basit şekilde astigmatizma varlığını, minimal kayma varlığını dahi tesbit edebilmekteyiz. Üstelik ona dokunmadan, korkutmadan, damlasız bir şekilde, üstelik o muayene esnasında eğlenirken biz bunu yapıyoruz.

İlk 6 ayda ilk Göz muayenesini olan bebeğimize 9 yaşına kadar yılda bir göz muayenesi önermekteyiz. Yıllık kontrol yaptıramayan ailelerimize 2. muayenelerini 2,5 yaş civarında ve 3. muayenelerini ise okul öncesi 5 yaş civarlarında önermekteyiz.

Bebeklerde göz kayması sebep olur? Bebeklerde göz kayması önemli midir?

Tedavileri nelerdir?

Bebeklerde göz kayması çok önemli bir durumdur. Genelde görmeyen göz kayar. Bir gözün görmesinde bilhassa erken çocukluk döneminde bozulma meydana gelirse genelde o gözde kayma oluşur. Bu durum bazen aileleri uyarması ve erken tedavi olanağı konusunda uyarıcı ve faydalı olabimektedir.

Özellikle bebeklik döneminde göz kaymasına sebep olabilecek nedenlerin başında yüksek hipermetropi gelmektedir. Ve iki gözü beraber odaklamayı başaramayan gözde kayma gelişir. Bu durum göz tembelliği ile neticelenir. Bazen kayma bir gözde olurken, bazı durumlarda her iki gözde de olabilmektedir. Genelde daha iyi gören göz tercih edilendir.

Yeni doğan kataraktları kayma oluşturmadan evvel genelde verdiği beyaz refle sayesinde tanınabilir ancak tanı konulmadığında ileri dönemlerde kayma nedeni olabilmektedir.

Bir öbür konu göz arkası problemleridir. Bunlar içinde göz tümörleri önemli bir yer işgal etmektedir.Çocuklardaki göz tümörleri hızlı başlangıçlı olabilmekte ve gözde beyaz refleye sebep olmaktadır. Özelikle fotoğraf çekimlerinde karşılaşılan göz bebeğindeki kırmızı refle normal iken, beyaz refle görülmesi anormal bir durum olarak kabul edilmektedir.

Bebeklerde kayma tedavilerinde ilk yapılacak olan sebebin tesbitidir. Öncelikle sebebi ortadan kaldırdığımızda mesele düzelebilmektedir ancak bebeklerde bu durum sıkıntılı bir sürece de sebep olabilmektedir.

İlk 9 yaşa kadar göz hastalıkları açısından çocuğa yapılan yatırım çok önemlidir. Bu dönemde tedavi edilemeyen pek çok hastalık daha ileri yaşlarda tedavi edilemezken, işlevsel yetersizliklere sebep olabilmektedir.

Sık sorulan sorular?

1- Çocuklarda ilk muayene ne vakit olmalıdır?

İlk muayene 6. ay içinde olmalıdır.

2- Bebeklerde göz muayenesi nasıl yapılır? Bebeklere özel makineler mevcut mıdır?

Bebeklere özel muayene cihazları mevcuttur. Bu sayede bebeğe değmeden dokunmadan onu korkutmadan ölçümler yapabilmekteyiz. Astigmat mikro göz kaymalarını dahi kontrol edebilmekteyiz.

3-Bebeklerde ve çocuklarda hangi hastalıklar mevcuttur?

Yetişkinlerde karşılaştığımız her türlü hastalık bebek ve çocuklarda olabilmektedir. Konjonktivit, katarakt, glokom ( Göz tansiyonu) , miyopi, astigmatizma, hipermetropi, göz yaşı kanalı tıkanıklığı, göz tümörleri ve daha pekçok hastalık bebek ve çocuklarda olabilmektedir.

4- Bebek ve çocuğun göz problemi nasıl anlaşılır?

Dışarıdan muayene etmeden bebek ve çocuklarda göz problemleri anlaşılamaz. Bazı hastalıklar gözde kayma problemlerine sebep olabilir. Bu aslında uyarıcı bir durumdur. Ve erken tedavi şansı tanır. Ancak çoğu vakit hiç bir belirti vermez. Bir çocuk az gördüğünü anlayamaz ve bunu anlatamaz. Bir gözü iyi gören bir çocuk diğre gözünün az gördüğünü farkedemez.

5- Çocuk göz hastalıklarının erken tanı koyulması önemli midir?

Bebek ve çocuklarda erken tanı ile göz bozukluklarının erken tedavisi görmeyi kurtarabilir.

6-Gözünde katarakt olan bir bebek ne vakit ameliyat olmalıdır?

Katarakt görmeyi engelleyecek düzeyde ise en kısa zamanda katarakt ameliyatı yapılmalıdır.

7- Gözünde kayma olan bir çocuk ameliyat olmalı mıdır?

Bir çocukta göz kayması tesbit edildiğinde öncelikle kaymaya sebep olan hastalık araştırılmalıdır. Kaymaya neden olan mesele çoğunlukla hipermetropi ve göz tembelliği (ambliyopi) durumudur. Bu durumda öncelikle gözlük verilmesi ve göz tembelliğinin tedavi edilmesi gerekmektedir. Gözlük verilmesi sonrasında göz tembelliği de olabildiğince tedavi edildiğinde hala kalan birt miktar kayma varsa cerrahi operasyon düşünülebilir.
Op.Dr. Şeyda Atabay

Kaynak : optikmedturkiye.com.tr