Çift görme (diplopi) nedenleri nelerdir?

Çift görme, baş dönmesi, hatta bazen mide bulantısı yapan çok rahat­sız edici bir durumdur. Bazen hasta için durumu tanımlamak bile zor olur. Bazen de durumdan hoşnut olanlar olmaktadır. Örneğin bir hastam karısını çift gördüğü için hayatından çok memnundu; “karımı çok seviyo­rum, keşke onu daha da çok görsem” diyordu.

Çift görme nasıl olur?
Gözlerden birinin kaslarının veya sinirlerinin çalışmasında sorun varsa, bir göz bir yere bakarken diğeri başka yere bakar. Her ikisi beyne farklı görüntüler ileteceği için beyinde çift görme meydana gelir. Bu yan yana da üst üste de olabilir. Tam net görememe, odaklayamama şeklinde de hissedilebilir.

Çift görmeye neden olan hastalıklar nelerdir?
Oldukça fazla sayıda hastalık çift görmeye neden olan kas veya sinir sorununa yol açabilir.
1. Örneğin, ileri yaşlarda beyin damar tıkanıklıkları göz sinirlerini tutarak bir çeşit inme yapabilir. Şeker hastalığı veya yüksek tansiyon, damar sertliği gibi nedenler bu açıdan önemlidir.
2. Gençlerde sinirlerde geçişin bozulmasına yol açan miyelin kaybı deni­len durum (ör; Mültipl Skleroz) çift görmeye yol açabilir.
3. Her yaşta kas zayıflığı hastalıkları (ör; Miyasteni Gravis) çift görmeye yol açabilir. Burada özellik, çift görmenin sabah daha az, akşama doğru daha fazla olmasıdır.
4. Her yaşta guatr hastalığı da hem gözde büyüme hem de beraberinde çift görme nedenidir.
5. Ama asıl önemli olan, her yaşta çift görmenin bir göz arkası veya beyin tümörünün habercisi olabilmesidir.

Çocuklarda çift görme olur mu?
Olabilir ama kısa sürer. Çünkü beyin çift görmeden çok rahatsız olur. Görüntülerden birinin derhal ortadan kaldırılmasını göze emreder, kısa sürede net oluşmayan görüntü ihmal edilir olur. 6-7 yaşından küçük çocuklarda bir tarafın tembelleşmesi, bünye tarafından sağlanır. Sağlıklı olmayan bu durum sadece ra­hatlatıcıdır.

6-7 yaşından büyüklerde çift görme olur mu?
Olur ve beyin bunu ihmal ederek ortadan kaldıramaz. Sadece kişi, tek görmeyi sağlamak için bazen başı çevirerek, bazen çeneyi indirerek veya kaldırarak adap­te olmaya çalışır. Bazen de tek gözü kısmak aynı işi görebilir. Ama bu hareketle­rin tümü sonuçta baş, boyun, sırt veya göz ağrısı doğurabilir.

Çift görme nasıl tedavi edilir?
Nedeni bulunur ve tedavi ona göre planlanır. Ama çift görme sorunu geçene kadar prizmalı gözlükle çift görme düzeltilebilir veya kayan gözün önüne herhangi bir gözlüğe hafif görmeyi bulanıklaştıracak beyaz plaster yapıştırılarak beklenir. Plaster, ne tamamen görmeyi kapatacak kadar koyu olmalı ne de çok şeffaf olmalıdır. Plasterin, önce bir gözün, sonra çıkarıp diğer gözün önüne yapıştırılması gerekmez, çünkü gözde 7 yaşından sonra tembellik gelişmez. Ancak eğer hasta 7 yaşından küçük bir çocuksa o zaman taraf değiştirmek gerekir. Çift görmeyi engellemek için gözün direkt üzerine kapama yapmamak gerekir, gözü kapamak enfeksiyonlara daveti­ye çıkarabilir. Sadece çift olan görüntüyü bulanıklaştırmak yeterlidir.