Çocuklarda Sık Görülen Göz Hastalıkları

Görme duyusu, bir bebek dünyaya geldikten 3-4 ay sonra gelişmeye başlamaktadır. Zamanında doğan bebekler 1. Haftalarını tamamladıklarında artık annelerinin yüz ifadelerini görebilirken; erken doğan bebeklerde bu gelişme daha geç olabilir. Erken doğan bebeklerin retina tabakalarının gelişimi açısından yakından takibi bu sebeple önemlidir. Bebekler büyürken zaman içerisinde görme refleksleri gelişir, nesneleri ve insanları gözleri ile takip eder. Bu tip ipuçları ile, bebeğin görme duyusu hakkında fikir sahibi olunabilmektedir. Çocukluk çağına geldiğimizde görme duyusunun tam anlamıyla geliştiği çağın 7-10 yaşları arasında olduğunu söyleyebiliriz. Doğumdan bu yaşa kadar geçen sürede en büyük problem, çocukların yaşadıkları görme bozukluklarını tam anlamıyla ifade edememesidir. Dolayısıyla, anne ve babalar her an tetikte olmalı, çocukların hareketlerini ve gözlerinin duruşunu takip etmelidir. Herhangi bir görme bozukluğundan şüpheleniliyorsa, çocuk vakit kaybetmeden bir göz muayenesinden geçirilmelidir. Yetişkinlerde görülen göz hastalıklarının çoğu, çocuklarda da görülebilmektedir. Bunlardan en sık rastlananları aşağıda bulabilirsiniz.

 

Bebeklerde Gözyaşı Kanal Tıkanıklığı
Yenidoğanlarda bir ya da her iki gözde sürekli veya aralıklı olarak sulanma ve çapaklanma görülmesi durumunda gözyaşı kanalının tıkalı olabileceği düşünülmelidir. Bir yaşına kadar kanal tıkanıklığı enfeksiyon kontrolü altında masaj yapılarak açılabilmekte, bir yaşından sonra ise narkoz verilerek probla açılabilmektedir. 18 aylığı geçen bebeklerde prob ile tedavi şansı azalmakta ve ameliyat seçeneği ön plana çıkmaktadır.

Çocuklarda Göz Kayması (Şaşılık)
İki gözün ayrı ayrı yönlere bakması ile beyne iki görüntü gitmesi, dolayısıyla çift görmenin meydana gelmesi durumudur. Beynin, gözden gelen görüntülerden birini baskılaması ve tek gözle görmenin başlaması ile, diğer gözde göz tembelliği de gelişmeye başlamaktadır. Şaşılıkta gözün paralelliğinin bozulup kayması söz konusudur. Bir göz düz bakarken, diğer göz içe, dışa, yukarıya veya aşağıya doğru kayabilir. Bebeklik döneminde ilk 5 aydan sonraki kaymalar özellikle dikkate alınmalıdır. Şaşılık çocukların yaklaşık % 4 ünde görülmektedir.

Doğumsal Glokom (Göz Tansiyonu)
Görülme olasılığı düşüktür. Ortalama 10 bin doğumdan birinde görülmektedir. Korneada bulanıklaşma fark edilen ilk bulgudur. Gözyaşı artışı, ışığa karşı hassasiyet, kırmızı göz, gözleri kısma gibi bulgu ve şikayetler bebeklik döneminden başlar. Erken tanı oldukça önemlidir ve cerrahi müdahale gerekecektir. Erken müdahale şansı kaybedildiğinde, kalıcı körlük oluşabilir.

Doğumsal Katarakt
Yenidoğanın göz bebeği beyaz ise hemen doktora başvurulmalıdır. Bu sıklıkla katarakt belirtisidir (nadiren göz tümörü belirtisi de olabilir). Katarakt tedavisinin vakit kaybetmeden yapılması göz tembelliğinin önlenebilmesi için çok önemlidir. Yine göz tümörü de erken tanı ile tedavi edilebilmektedir. Çocuklarda görülen kataraktta, yaşlılarda görülen katarakttan farklı olarak saydamlığını kaybeden göz merceğinin arka zarı da ameliyatla alınabilmektedir. 2 yaşından küçük bebeklerde mercek yerleştirilemezken, daha büyük ise mercek yerleştirilebilmektedir.

Miyopi
Halk arasında “uzağı net görememe” olarak da bilinen bu göz hastalığı özellikle 5 ile 18 yaş arası artan ciddi bir sorundur. Nedeni çoğu zaman kalıtsaldır. Basit miyopi, toplumda yüzde 25 oranında görülüyor ve düzeltmeyle tam görme kazanılır. Bazı hastalar yakını net görebildikleri için, uzunca bir süre bu hastalıklarını fark edemeyebilirler.

Hipermetropi
Halk arasında “yakını görememe” olarak da bilinen bu hastalık, yaş ilerledikçe uyum yeteneği azaldığından, yakını ve uzağı görememe olarak karşımıza çıkabilmektedir. Miyopi gibi, genelde nedeni kalıtsaldır. Sorun erken teşhis edilmediğinde “göz tembelliği” sorunu da beraberinde getirmektedir. Dolayısıyla, hipermetropinin erken teşhis ve tedavisi özellikle çocuklarda çok önemlidir.

Astigmat
Bulanık, çift görme ve gölgeli görme, baş ile göz ağrısı, sık arpacık çıkarmak, kirpik dibi iltihabı gibi belirtilerle ortaya çıkan astigmat; hastaların çevredeki nesneleri çarpık ve bozuk görmelerine sebebiyet verebilmektedir. Bu bozukluğu olan çocuklar tembellik gelişmemesi açısından vakit kaybetmeden tedavi edilmelidir.

İpuçları
⦁ Çocuğunuzun iki gözünün birbirinden bağımsız hareket ettiğini düşünüyorsanız,
⦁ Gözlerden birinde içe ya da dışa kayma varsa,
⦁ Çocuğunuzdan sık sık baş ağrısı şikayeti geliyorsa,
⦁ Çocuğunuz el-göz koordinasyonu gerektiren işlerde zorlanıyorsa,
⦁ Kitap okurken ya da televizyon izlerken başını sürekli bir yöne çevirmesi, başını eğmesi, sık sık göz kırpması veya gözlerini ovalaması gibi izlenimleriniz varsa,

çocuğunuz mutlaka bilgisayarlı ya da retinoskopik göz muayenesinden geçmelidir. Ayrıca her çocuk, bu belirtiler olsun ya da olmasın, en geç iki yaşında göz doktorunun muayenesinden geçmelidir.